Parlement keurt Europees Programma voor de Defensie-industrie (EDIP) goed

Wat verandert EDIP voor onze defensie-industrie?

Dit is de eerste échte industriële defensiestrategie die de jarenlange onderinvestering en fragmentatie van de defensie-industrieën van de lidstaten moet tegengaan. EDIP wil een uniforme defensiemarkt stimuleren zodat de EU sneller kan produceren, ontwikkelen en leveren. Zo moet de EU snel en doortastend kunnen reageren op het steeds complexere veiligheidsklimaat.

Concreet wil het programma de Europesetechnologische en industriële defensiebasis (EDTIB)versterken (ook in Vlaanderen en België), gezamenlijke Europese aanbestedingen stimuleren en de productie- en leveringscapaciteit voor kritiek defensiemateriaal opvoeren. Ook is er extra steun voor Oekraïne voorzien. 

Belangrijke punten uit het akkoord: 

• Het Parlement drong tijdens de onderhandelingen met de Raad met succes aan op een hoger budget. Via extra bijdragen uit het SAFE-instrument (Security Action for Europe) wordt het beschikbare bedrag verder opgetrokken. Daarnaast kunnen lidstaten onbenutte middelen uit de Recovery and Resilience Facility (RRF) heroriënteren naar EDIP-projecten. 
  

• Oprichting van het FAST-instrument (Fund to Accelerate Defence Supply Chain Transformation), goed voor minstens 150 miljoen euro aan bijkomende financiële bijdragen.
  

• “Buy European” voorwaarde/ Standaarden voor “Europese voorkeur”: Om in aanmerking te komen voor financiering, moet minstens 65% van de waarde van (de onderdelen van) het eindproduct effectief in de EU geproduceerd worden. 
  

• Creatie van een juridisch kader voor Europese defensieprojecten van gemeenschappelijk belang (EDPGB's). Voor financiering moeten minstens vier lidstaten deelnemen, ook Oekraïne kan meedoen.
  

• Oekraïne krijgt €300 miljoen via het instrument voor steun aan Oekraïne. Dit dient om de Oekraïense defensie-industrie te moderniseren en nauwer te laten samenwerken met de Europese industrie.
  

• Het eerste mechanisme ooit voor voorzienings­zekerheid van defensie­producten in de hele EU. Dit moet de leveringsketen beschermen en ervoor zorgen dat defensieproducten en -onderdelen tijdens crises tijdig beschikbaar zijn. Als er ergens in Europa een tekort ontstaat aan kritiek materiaal, kan de EU voor het eerst centraal optreden en de productie herverdelen.
  

• Juridisch instrumentarium ter bevordering van lange­termijn­samenwerking tussen de lidstaten op het gebied van bewapening (de structuur voor een Europees bewapeningsprogramma). 

Reacties tijdens het plenaire debat van 26/11/2025 

Raphaël Glucksmann (S&D, Frankrijk), co-rapporteur van de commissie Veiligheid en Defensie (SEDE): “EDIP is het eerste echte Europese defensie-instrument. (...) Het helpt ons om een veerkrachtiger en onafhankelijker Europa te bouwen, via gezamenlijke investeringen, gezamenlijke aankopen binnen de Europese defensie-industrie en een verdere integratie van de Oekraïense en Europese defensiesector. Dat is essentieel om onze democratieën doeltreffend en autonoom te beschermen." 

EU-Commissaris voor Defensie en Ruimtevaart, Andrius Kubilius: “EDIP betekent een revolutie in het beleid rond de defensie-industrie. Het legt de basis voor een minder gefragmenteerde en meer innovatieve defensie-industrie, duidelijk Europees verankerd. Dit zal de Unie versterken, onze concurrentiekracht vergroten en nieuwe jobs creëren. EDIP is bovendien onmisbaar voor de uitvoering van verschillende initiatieven die in 2025 werden voorgesteld, waaronder het SAFE-initiatief en de Routekaart voor defensieparaatheid 2030.”

Volgende stappen

Na het Parlement, moeten de lidstaten het akkoord nog formeel bevestigen. Daarna volgt de publicatie in het Publicatieblad en treedt de verordening in werking op de twintigste dag na die publicatie.

Meer info

Persbericht Europees Parlement (25 november)

Persbericht voorlopig akkoord (17 oktober)