Lidstaten verdeeld over EU-klimaatdoel 2040

19 september 2025 - door Ina De Vlieger

Tijdens de Raad Milieu van 18 september 2025 is geen akkoord bereikt over de tussentijdse EU-klimaatdoelstelling: een netto-uitstootreductie van 90% tegen 2040. Lidstaten zijn verdeeld, vooral over de voorwaarden en flexibele mechanismen die de Commissie voorstelt.

  • Ministers bereikten geen algemene oriëntatie over de 90%-doelstelling tegen 2040

  • Grote verdeeldheid over inzet van internationale koolstofkredieten en andere flexibiliteiten

  • Definitieve EU-positie moet klaar zijn vóór COP30 (10-21 november 2025, Belém, Brazilië)

Resultaat Raad Milieu 18 september 2025

Tijdens de speciale Raad Milieu van 18 september bespraken de Europese milieuministers het voorstel van de Europese Commissie voor een tussentijdse klimaatdoelstelling: een reductie van netto broeikasgasuitstoot met 90% tegen 2040.

Dit doel is gekoppeld aan:

  • een aantal voorgestelde flexibiliteiten, zoals het beperkt toestaan van internationale koolstofkredieten

  • en ‘enabling conditions’, dit zijn de bepalingen rond de voorwaarden en mechanismen die nodig zijn  om de doelstelling te bereiken.

Standpunten van lidstaten

Een aantal lidstaten, waaronder Spanje, Luxemburg en Litouwen, toonden zich bereid de tekst meteen te aanvaarden. Andere landen, zoals Polen, Italië, Slowakije, Hongarije, Bulgarije en Roemenië, uitten scepsis over het ambitieuze doel, en pleitten voor een gedegen impactanalyse op nationaal niveau. Polen benadrukte het belang van een gecontroleerde aanpak en bedankte het voorzitterschap voor terughoudendheid.

Discussie over flexibiliteiten

Flexibiliteiten, zoals het gebruik van internationale koolstofkredieten en de rol van ‘enabling conditions’, blijven discussiepunten.

  • Meerdere lidstaten zijn voor een beperkt gebruik van internationale koolstofkredieten (maximaal 3% vanaf 2036, buiten ETS).

  • Polen pleit voor een ruimer plafond van 10% vanaf 2035, ook binnen ETS om Europese concurrentiekracht te beschermen.

  • Andere lidstaten zoals Letland en Slovakije staan terughoudend tot afwijzend.

Daarnaast benadrukte Frankrijk dat het klimaatdoel niet ten koste mag gaan van de industriële concurrentiekracht, terwijl België aandrong op garanties rond betaalbare energie, werkgelegenheid en koopkracht.

Tijdspad richting VN-klimaattop COP30

Omdat de ministers geen akkoord bereikten, stelde het Deense voorzitterschap voor om voorlopig een intentieverklaring (statement of intent) te publiceren. In de verklaring geeft de EU aan dat zij haar volgende nationaal bepaalde bijdrage (Nationally Determined Contribution – NDC) voor de periode na 2030 zal indienen in de aanloop naar COP30, in overeenstemming met het Akkoord van Parijs.

Lees meer over deze intentieverklaring. (nieuwsbericht in opmaak)

Volgende stappen

  • Bespreking op het niveau van de Europese Raad tijdens de top van 23-24 oktober 2025.

  • Mogelijke extra Raad Milieu na de top, met het oog op een akkoord voor COP30.

  • Parallelle behandeling van het voorstel in het Europees Parlement (ENVI-Commissie) richting stemming in plenaire.

  • Start van de informele trilogen na formele posities van Raad en Parlement.

Achtergrond

De Europese klimaatwet, in werking sinds juli 2021, legt het wettelijk kader vast voor de transitie naar klimaatneutraliteit tegen 2050. Ze bevat een tussentijdse doelstelling voor 2030 (–55% netto-emissiereductie) en verplicht de Commissie om na de eerste wereldwijde stocktake van het Akkoord van Parijs (december 2023) een voorstel in te dienen voor een intermediaire klimaatdoelstelling voor 2040. Het nieuwe voorstel -COM(2025) 524 final - tegemoet aan deze verplichting en vertaalt de internationale klimaatengagementen van de EU in bindende doelstellingen en instrumenten.

Meer lezen

Persbericht Raad Milieu, 18 september 2025: Main results, 2040 climate target

Persbericht Raad Milieu, 18 september 2025: Overeenkomst van Parijs: intentieverklaring van de EU aan de UNFCCC over haar bijdrage na 2030