12 november 2025 - door Paula Verschaeve
Op 6 november 2025 publiceerde de Europese Commissie de editie 2025 van haar tussentijds verslag over het EU-klimaatbeleid, samen met het verslag over de stand van zaken van de energie-unie. Daaruit blijkt dat de EU goed op koers ligt om haar klimaatdoelstelling voor 2030 te halen: in 2024 daalde de broeikasgasuitstoot met 2,5% ten opzichte van 2023. Het verslag en het bijhorend werkdocument evalueren de belangrijkste resultaten van 2024 en bevatten aanbevelingen voor toekomstig klimaatbeleid.
🇪🇺 De Commissie publiceert elk jaar een verslag over de EU-klimaatactie, met de belangrijkste vooruitgang in de vermindering van broeikasgassen en de overgang naar een koolstofarme economie.
🖇️ Het verslag van dit jaar telt acht hoofdstukken:
Klimaatactie
EU-emissiehandelssysteem (ETS)
Emissies onder de Effort Sharing Regulation (ESR)
Sector landgebruik (LULUCF)
Industrieel koolstofbeheer
Klimaatbestendigheid en aanpassing aan de klimaatverandering
Investeringen in klimaatactie
Internationale klimaatactie
“Nu moeten we resultaten leveren. Elke euro die we investeren, elke ton CO₂ die we vermijden en elk partnerschap dat we aangaan, brengt ons dichter bij een veiliger, schoner en sterker Europa.” - Wopke Hoekstra, Europees commissaris voor Klimaat, Klimaatneutraliteit en Groene Groei
-Background.jpg)
Het rapport toont aan dat de EU in 2024 opnieuw vooruitgang boekte: de netto-uitstoot van broeikasgassen daalde met 2,5% tegenover 2023. Zo blijft de EU op koers om haar klimaatdoelstelling voor 2030 te halen, op voorwaarde dat het huidige beleid volledig wordt uitgevoerd en ondersteund door investeringen.
De EU en de lidstaten versterken tegelijk hun inzet voor klimaatbestendigheid en aanpassing aan de klimaatverandering. Europeanen blijven bezorgd over het klimaat en steunen sterk de Europese klimaatdoelstellingen en maatregelen.
De wereldwijde uitdaging blijft echter groot, want wereldwijd blijven de emissies stijgen.
Eind 2024 had het EU-emissiehandelssysteem de uitstoot van elektriciteits- en warmteproductie en industrie al met 50% verminderd ten opzichte van 2005. De daling zette zich voort dankzij meer hernieuwbare en nucleaire energie en minder afhankelijkheid van aardgas en steenkool.
Sinds de start leverde het ETS ruim 245 miljard euro op, vooral besteed aan klimaat- en energieprojecten via nationale begrotingen, het Innovatiefonds, het Moderniseringsfonds en de Faciliteit voor herstel en veerkracht, in lijn met het REPowerEU-plan.
In 2024 werd de maritieme sector voor het eerst opgenomen in het ETS-systeem. De gerapporteerde emissies stegen met 13% door onder meer de Rode Zee-crisis en omleidingen van scheepvaartroutes.
De luchtvaart vraagt om snelle verduurzaming. Daarom geldt sinds 2024 een nieuw systeem dat het gebruik van duurzame vliegtuigbrandstoffen stimuleert.
👉🏻 Verwacht in 2026: een herziening van het EU-emissiehandelssysteem voor maritiem vervoer, luchtvaart en vaste installaties en de marktstabiliteitsreserve
Naast het ETS-systeem is ook de Effort Sharing Regulation (ESR) een belangrijk instrument om de uitstoot van broeikasgassen te verlagen. De ESR zorgde al voor een daling met ongeveer 20% sinds 2005 in sectoren zoals vervoer, gebouwen en landbouw.
Volgens de nationale energie- en klimaatplannen zullen de ESR-emissies tegen 2030 met ongeveer 38% dalen ten opzichte van 2005 - net onder de EU-doelstelling van 40%. Dankzij de flexibiliteitsmechanismen kunnen lidstaten hun doelstellingen echter nog op kostenefficiënte wijze halen. Sommige landen verwachten tussen 2021 en 2030 een overschot van 125 tot 175 miljoen ton CO₂-equivalent, genoeg om alle lidstaten te helpen hun verplichtingen na te komen.
In 2024 bleven de emissies in de ESR-sectoren stabiel ten opzichte van 2023, en lagen ze 20% lager dan in 2005. De transportuitstoot steeg met 1%, terwijl de uitstoot in gebouwen en afval gelijk bleef en die in landbouw en kleine industrie met 1% daalde.
Ongeveer één derde van de ESR-uitstoot bestaat uit niet-CO₂-emissies, die tussen 2005 en 2023 met 23% daalden. De gemiddelde CO₂-uitstoot van nieuwe auto’s en bestelwagens steeg in 2024 licht, maar lag nog steeds 28% en 8% lager dan in 2019, dankzij meer emissievrije voertuigen.
Voor zware vrachtwagens daalden de emissies in 2023 verder, tot 11,4% onder het niveau van 2019.
De brandstofkwaliteitsrichtlijn zorgde ervoor dat in de EU enkel brandstoffen van hoge kwaliteit op de markt kwamen.
👉🏻 Verwacht in 2026: een herziening van de nationale doelstellingen en flexibiliteiten binnen het EU-kader voor klimaatbeleid
Koolstofverwijdering in de sector landgebruik daalde de voorbije jaren, maar vertoont opnieuw een lichte stijging. In 2023 resulteerde dat in een netto koolstofopslag van 198 miljoen ton CO₂-equivalent.
Toch blijft er op EU-niveau een kloof van 40 tot 55 miljoen ton tot de doelstelling voor 2030. Meer investeringen en een beter monitoringsysteem zijn nodig om die te dichten en de bio-economie veerkrachtiger te maken.
Het permanent afvangen en opslaan van CO₂ is essentieel om tegen 2050 klimaatneutraliteit te bereiken. In 2024 stelde de Commissie een strategie voor industrieel koolstofbeheer op.
De EU legde daarbij een doel vast voor CO₂-injectiecapaciteit tegen 2030 en verplicht olie- en gasbedrijven om dat doel te realiseren.
Klimaatrisico’s bedreigen Europa’s concurrentiekracht, veiligheid en welvaart. Daarom moet klimaatbestendigheid dringend een vast onderdeel worden van alle Europese beleidsdomeinen.
De EU werkt aan een een geïntegreerd kader voor klimaatbestendigheid, met “Resilience by design” als leidend principe: investeringen die kwetsbaar zijn voor klimaatverandering moeten zo worden ontworpen dat ze hun waarde en functie behouden ondanks klimaatrisico’s.
Lidstaten boekten het voorbije jaar vooruitgang met hun beleid rond klimaatbestendigheid en aanpassing, maar structurele veranderingen blijven nodig. In alle sectoren is meer inzet vereist om aanpassingsmaatregelen voor te bereiden en uit te voeren.
👉🏻 Verwacht in 2026: Europees geïntegreerd kader voor klimaatbestendigheid
Om de klimaat- en energiedoelstellingen van de EU te halen, moeten de investeringen in het energiesysteem meer dan verdubbelen tot zo’n 565 miljard euro per jaar in 2021–2030, vergeleken met 2011–2020.
Private financiering speelt daarbij een sleutelrol. Het Europese kader voor duurzame financiering mobiliseert steeds meer particuliere investeringen. In 2024 bereikten groene obligaties in de EU een record van 314 miljard euro.
De EU-begroting verankert klimaatactie in al haar programma’s: 662 miljard euro - of 34 procent van de meerjarenbegroting 2021–2027 - gaat naar klimaatdoelen via onder meer de Faciliteit voor herstel en veerkracht, het cohesiebeleid, InvestEU en Horizon Europe.
De Europese Unie en haar lidstaten blijven een voortrekkersrol spelen in de internationale klimaatactie. Samen met partners leverden ze in 2024 ruim 31,7 miljard euro aan internationale klimaatfinanciering en zetten ze in op ambitieuze maatregelen wereldwijd.
In aanloop naar COP30 in Belém diende de EU haar nieuwe nationale bijdrage (NDC) in, met als doel de broeikasgasuitstoot tegen 2035 met 66,25% tot 72,5% te verminderen (t.o.v. 1990). De Europese klimaatwet verankert deze ambitie in concrete actie via een uitgebreid beleidspakket, met koolstofbeprijzing als kerninstrument.
Koolstofmarkten blijven het hart van het Europese klimaatbeleid én de klimaatdiplomatie. De EU ondersteunt partnerlanden wereldwijd bij het opzetten van sterke koolstofbeprijzingssystemen die zorgen voor echte emissiereducties.
EU Climate Action Progress Report 2025 (volledig)
