03 juli 2025 - door Paula Verschaeve
Om de overgang naar een circulaire economie te versnellen en de wetgeving hierover concreet vorm te geven, lanceert de Europese Commissie een reeks nieuwe initiatieven.
Vanaf 21 mei 2026 vervangt een digitaal systeem (Digital Waste Shipment System) alle papieren procedures voor alle afvaltransporten binnen de EU.
De evaluatie van de richtlijn over afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (WEEE Directive) toont verschillende knelpunten aan.
De input uit de strategische dialoog over circulariteit, de raadplegingen en de evaluatie van de richtlijn moeten richting geven aan de nieuwe wet circulaire economie.
-Background.jpg)
Op 2 juli 2025 lanceerde de Europese Commissie een reeks nieuwe initiatieven om de overstap naar een circulaire economie in de EU te versnellen. Deze initiatieven bereiden ook de weg voor de wet circulaire economie, die in 2026 wordt verwacht. De wet moet bijdragen aan de ambities uit het EU-Competitiviteitskompas en de Clean Industrial Deal.
De inzet is duidelijk:
✔️ Het aandeel gerecycleerde materialen in de Europese economie verdubbelen
✔️ Tegen 2030 uitgroeien tot wereldleider in de circulaire economie.
Naast het voorstellen van nieuwe initiatieven, hield de Commissie ook een strategische dialoog over circulariteit.
De Commissie voert een digitaal systeem voor afvaltransporten (Digital Waste Shipment System) in. Dat systeem laat toe dat bedrijven kunnen overschakelen van papieren naar digitale procedures voor het vervoeren van afval binnen de Europese interne markt. Dit vermindert de administratieve lasten en versterkt de concurrentiekracht. Bovendien maakt dat systeem grensoverschrijdend afvalvervoer binnen de EU eenvoudiger, met bescherming van de volksgezondheid en het milieu als belangrijke uitgangspunten.
Vanaf 21 mei 2026 vervangen digitale systemen alle papieren procedures voor alle afvaltransporten binnen de EU. Dat maakt het werk (1) eenvoudiger, (2) zorgt voor een betere traceerbaarheid en (3) helpt illegale transporten tegengaan. Door deze procedures te digitaliseren, kan afval terechtkomen in de meest efficiënte verwerkingsinstallaties in de EU-lidstaten.
Het digitaal systeem zal van toepassing zijn op:
Geregistreerde afvaltransporten
“Green-listed” afval
In de toekomst kunnen ook bevoegde autoriteiten en bedrijven buiten de EU ervoor kiezen om het digitaal systeem te gebruiken, zolang minstens één EU-lidstaat bij het transport betrokken is.
📢 De Commissie lanceert ook een openbare raadpleging over het harmoniseren van de classificatie van bepaalde afvalstromen (green-listed waste). Doel is om grensoverschrijdend afvaltransport eenvoudiger te maken. De raadpleging loopt tot 31 oktober 2025. Dit initiatief geeft uitvoering aan de nieuwe regels over de overbrenging van afvalstoffen en vormt een aanvulling op de doelstellingen van de toekomstige wet circulaire economie.
De Commissie heeft ook de evaluatie van de richtlijn over afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (WEEE Directive) klaar. Deze regels zijn cruciaal om de groeiende uitdagingen rond e-afval (e-waste) aan te pakken en beter aan te sluiten bij de doelstellingen van een competitieve circulaire economie.
Knelpunten zijn:
Bijna 50 procent van het elektronisch afval blijft ongebruikt liggen
Lidstaten halen de inzameldoelstelling van 65 procent vaak niet (obstakels: economische factoren, illegale handel, een gebrek aan infrastructuur en lage publieke bekendheid)
De terugwinning van kritieke grondstoffen verloopt onvoldoende
De regelingen voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid verschillen sterk tussen lidstaten
Slechts 23% van de recyclage-installaties in de EU werkt volgens hoge kwaliteitsnormen.
✅ Toch biedt e-afval ook kansen: denk aan het terugwinnen en recycleren van kritieke grondstoffen en het versterken van de circulaire economie.
De evaluatie benadrukt daarom de nood aan een nieuwe aanpak, met betere inzameling, verwerking en prikkels voor de markt.
De inzichten uit de evaluatie vormen de basis voor een herziening van de richtlijn over afgedankte elektrische en elektronische apparatuur. Die herziening wordt een belangrijk onderdeel van de wet circulaire economie.
De input uit de strategische dialoog, de raadplegingen en de evaluatie van de richtlijn over afgedankte elektrische en elektronische apparatuur moeten richting geven aan de uitwerking van de wet circulaire economie en de omschakeling van Europa naar een circulaire economie ondersteunen.
Daarnaast is de Commissie van plan om binnenkort nieuwe regels aan te nemen om de recyclage-efficiëntie en de terugwinning van materialen uit batterijen te verbeteren.
Verder overleg met stakeholders zal plaatsvinden via een openbare raadpleging, en een oproep tot feedback (call for evidence)
Het persbericht van de Europese Commissie van 2 juli 2025
Uitvoeringsverordening over de digitalisering van afvaltransporten
Openbare raadpleging over de classificatie van afvalstromen
Evaluatie van de richtlijn over afgedankte elektrische en elektronische apparatuur
.png)
