06 oktober 2025 - door Hazel Tyssen
Op 30 september heeft de Raad zijn conclusies bekendgemaakt over de EU-strategie voor start-ups en scale-ups. Deze strategie wil van de EU de wereldwijde topbestemming maken voor technologiegedreven en innovatieve bedrijven.
De nadruk ligt uitsluitend op onderzoek en innovatie als sleutel voor het succes van de strategie.
Samenwerking tussen onderzoekers, bedrijven en investeerders is essentieel voor een sterk ecosysteem.
Het Europees Parlement wordt niet meer verwacht te reageren.
Op 28 mei 2025 presenteerde de Europese Commissie de EU strategie voor start-ups en scale-ups.
In vijf concrete hoofdstukken bundelt de strategie wetgevende initiatieven die inspelen op de noden van innovatieve bedrijven in elke fase van hun groei. Het doel is duidelijk: het concurrentievermogen van Europese ondernemingen versterken, kwaliteitsvolle jobs creëren, talent en investeringen aantrekken en zo bijdragen aan een veerkrachtige en strategisch autonome Europese economie.
De strategie is een beleidsmededeling, geen wetgevend voorstel. Dat betekent dat de Raad en het Europees Parlement enkel via conclusies en resoluties kunnen reageren op het geheel van de strategie. De uitvoering van de aangekondigde initiatieven verloopt via afzonderlijke wetgevende trajecten.
▶️ De Raad reageerde op 30 september 2025 met zijn conclusies.
De Raad benadrukt dat onderzoek en innovatie (O&I) cruciaal zijn voor het succes van start-ups en scale-ups en voor een toekomstgericht Europees innovatie-ecosysteem. De conclusies richten zich bewust op dit onderdeel, omdat het de sleutel vormt voor het slagen van de hele strategie.
De Raad verwelkomt de strategie als een belangrijke stap om de innovatiekloof met mondiale concurrenten te dichten en het Europese concurrentievermogen te versterken. Samenwerking over de hele waardeketen is daarbij essentieel, met nauwe feedback tussen onderzoekers, bedrijven en investeerders.
Om het ecosysteem te versterken, worden lidstaten en de Commissie aangespoord om werk te maken van duidelijke definities voor start-ups, scale-ups, midcaps, innovatieve ondernemingen en ondernemingen in moeilijkheden, en om administratieve lasten te verminderen.
Voorspelbare en coherente financiering in onderzoeks- en innovatieprogramma’s is cruciaal voor het succes van start-ups en scale-ups. Tegelijkertijd moeten ondernemerschap en risicobereidheid actief gestimuleerd worden.
Hogescholen, universiteiten en andere onderzoeksinstellingen spelen een sleutelrol bij het aantrekken en behouden van talent en bij het valoriseren van innovaties via spin-offs en startups. Staatssteun kan deze inspanningen ondersteunen, maar het huidige kader maakt dit soms moeilijk. Daarom roept de Raad de Commissie op om binnen het bestaande wettelijke kader oplossingen en richtlijnen voor staatssteun aan te bieden.
Daarnaast steunt de Raad een blauwdruk voor IP-licenties, royalty’s en spin-offmodellen om kennis- en technologieoverdracht te versterken.
Een sterk ecosysteem vraagt om een hoogopgeleide en ondernemende beroepsbevolking. De Raad verwelkomt de focus op talent en vaardigheden in de strategie en spoort lidstaten aan vaardigheden rond ondernemerschap en innovatie te integreren in onderwijs en trainingen, ook voor administratief personeel.
Ervaringsuitwisseling, grensoverschrijdende netwerken en Europese programma’s zoals Erasmus+, de European Research Council, Marie Skłodowska-Curie Actions, EURAXESS en het nieuwe ‘Choose Europe’-initiatief kunnen helpen om talent naar Europa te trekken, te ontwikkelen en te behouden.
Daarnaast benadrukt de Raad het belang van gendergelijkheid en de participatie van vrouwen in innovatie en leiderschap.
Toegang tot moderne onderzoeks- en technologie-infrastructuren is cruciaal voor innovatie. De Raad steunt het initiatief voor een ‘Charter of Access for industrial users’, dat bedrijven vlotter toegang moet geven tot deze infrastructuren.
De Raad pleit voor nauwere samenwerking tussen Europese start-up- en scale-up-hubs, zoals European Universities Alliances, Rise Europe, Startup Europe en ESNA, en moedigt de Commissie aan digitale technologieën te gebruiken om deze hubs beter te verbinden.
Daarnaast benadrukt de Raad het belang van regulatory sandboxes en roept hij de Commissie op duidelijke, efficiënte en eenvoudige regels op te stellen.
De Raad erkent de sleutelrol van de Europese Innovatieraad (EIC) bij de ondersteuning van innovatieve ondernemingen. Het geplande Scaleup Europe Fund moet de financieringskloof voor deeptech-bedrijven overbruggen.
Daarnaast wordt gepleit voor een vereenvoudigd financieringslandschap, inclusief een ‘one-stop-shop’-platform voor Europese en nationale middelen. Vroege financiering blijft een nationale en regionale verantwoordelijkheid, terwijl EU-cohesiemiddelen synergieën kunnen bieden.
Tot slot vraagt de Raad dat de Commissie en lidstaten trends, technologieën en marktfalen beter in kaart brengen en de resultaten delen.
Een Startup & Scaleup Scoreboard met duidelijke KPI’s moet de vooruitgang monitoren, inclusief sectorale en onderwijsindicatoren. De Commissie moet regelmatig rapporteren en een gecoördineerd monitoringsmechanisme opzetten.
Vlaams minister-president Matthias Diependaele vertegenwoordigde België tijdens de Raad Concurrentievermogen in Brussel.
🟢 Hij verwelkomde de conclusies en benadrukte dat het Scaleup Europe Fund een belangrijke hefboom zal zijn om innovatieve bedrijven in Vlaanderen te laten doorgroeien.
🟢 Daarnaast pleitte hij voor een risicobereidere mindset en politieke steun om ondernemers aan te moedigen te investeren.
🟢 Minder regels en meer transparantie zijn essentieel. Dit sluit aan bij de bredere vereenvoudigingsagenda en moet instapdrempels voor kmo’s en startups verlagen.
▶️ Het Europees Parlement wordt niet meer verwacht te reageren
▶️Uitwerking van de aangekondigde initiatieven in de strategie
Verslag van WEWIS over deelname Diependaele
