09 juli 2025 - door Hazel Tyssen
De Europese Commissie publiceerde op 4 juli 2025 de finale wijziging van de EU-taxonomie via een gedelegeerde handeling, na uitgebreide consultatie van stakeholders. Deze wijziging maakt deel uit van het Omnibus I-pakket, dat duurzaamheidsrapportering vereenvoudigt.
De EU-taxonomie bepaalt welke economische activiteiten als ecologisch duurzaam kunnen worden bestempeld.
Dankzij de nieuwe gedelegeerde handeling wordt de rapportering voor bedrijven aanzienlijk vereenvoudigd.
De vereenvoudigde maatregelen gelden vanaf 1 januari 2026 en betreffen het boekjaar 2025.
Op 26 februari 2025 lanceerde de Europese Commissie haar ambitieuze Omnibus I-pakket. Onderdeel van dit pakket was het ontwerp voor een gedelegeerde handeling tot wijziging van de informatievereisten én van de gedelegeerde handelingen inzake klimaat en milieu onder de taxonomieverordening. Een hele boterham, die we graag even verhelderen.
Het voorstel tot vereenvoudiging van de taxonomieverordening bleef tot nu toe wat onder de radar. Dat komt doordat deze wijziging, in tegenstelling tot andere voorstellen uit het pakket, verloopt via een gedelegeerde handeling. Dat is een instrument waarmee de Europese Commissie niet-essentiële onderdelen van bestaande wetgeving kan aanvullen of aanpassen, zonder dat een volledige wetgevingsprocedure nodig is.
Na raadpleging van experten uit de lidstaten en een publieke consultatie, heeft de Commissie haar gedelegeerde handeling op 4 juli 2025 formeel goedgekeurd en doorgestuurd naar het Europees Parlement en de Raad ter controle.
De EU-taxonomie is een classificatiesysteem dat bepaalt welke economische activiteiten als duurzaam kunnen worden beschouwd. Het doel is investeringen te sturen naar écht duurzame projecten, greenwashing tegen te gaan en zo de transitie naar een groene economie te versnellen.
De taxonomieverordening vormt de juridische basis van dit systeem. De verordening zelf bevat het algemene kader en de principes. De concrete invulling, zoals welke activiteiten in aanmerking komen en aan welke technische criteria ze moeten voldoen, gebeurt via gedelegeerde handelingen van de Europese Commissie.
Naast het vastleggen van het kader legt de taxonomieverordening ook rapportageverplichtingen op aan bepaalde financiële en niet-financiële ondernemingen. Onder deze laatste vallen alle bedrijven die ook onder het (toekomstig) toepassingsgebied van de CSRD-richtlijn vallen. Zij moeten jaarlijks rapporteren welke van hun activiteiten onder de EU-taxonomie vallen (Taxonomy-eligibility) en in hoeverre ze voldoen aan de vastgelegde criteria (Taxonomy-alignment). Die rapportage gebeurt aan de hand van kernprestatie-indicatoren (KPI’s), die verschillen voor financiële en niet-financiële bedrijven.
De gedelegeerde handeling van 4 juli 2025 wijzigt drie gedelegeerde handelingen binnen de taxonomieverordening.
Gedelegeerde handeling taxonomie ‘informatieverschaffing’
Gedelegeerde handeling taxonomie ‘klimaat’
Gedelegeerde handeling taxonomie ‘milieu’
De gedelegeerde handeling brengt een aantal belangrijke vereenvoudigingen met zich mee:
Financiële en niet-financiële ondernemingen die onder de taxonomieverplichtingen vallen hoeven voortaan enkel te rapporteren over economische activiteiten die financieel materieel zijn voor hun bedrijfsvoering.
Niet-financiële ondernemingen
> Dit betekent voor niet-financiële ondernemingen dat activiteiten die minder dan 10% van de omzet, investeringsuitgaven (CapEx) of operationele uitgaven (OpEx) vertegenwoordigen, buiten beschouwing mogen worden gelaten. De beoordeling gebeurt per categorie (KPI) afzonderlijk. Wanneer activiteiten worden uitgesloten, moet de onderneming vermelden welk aandeel niet werd beoordeeld en waarom.
> Extra vereenvoudiging voor OpEx: als operationele uitgaven in het geheel niet materieel zijn voor het businessmodel, volstaat het om enkel de totale waarde van de OpEx te rapporteren, met een korte toelichting.
Financiële ondernemingen
> Financiële ondernemingen hoeven voortaan geen taxonomiebeoordeling meer uit te voeren voor leningen en investeringen waarvan het gebruik van de opbrengsten bekend is, maar die per KPI minder dan 10% van hun portefeuille uitmaken. Voor algemene leningen en investeringen vertrouwen zij op de rapportage van het betrokken bedrijf.
> Bij leningen aan en investeringen in bedrijven zonder verplichte duurzaamheidsrapportage (CSRD) mogen financiële instellingen deze buiten hun KPI-berekeningen laten, zodat die bedrijven niet onbedoeld aan de taxonomie hoeven te voldoen. Indien bedrijven vrijwillig CSRD-rapporteren, mogen hun gegevens wel worden meegenomen.
> Bepaalde financiële instellingen die meerdere KPI’s moeten rapporteren (zoals banken), mogen bepaalde KPI’s weglaten als die betrekking hebben op niet-materiële activiteiten. Bijvoorbeeld: de green asset ratio (GAR) voor de handelsportefeuille mag worden weggelaten uit de rapportage als die portefeuille een beperkt aandeel (< 10%) van de totale activa vertegenwoordigt.
> De Commissie heeft een uitgebreide herziening van de taxonomiecriteria en informatieverschaffing aangekondigd.
> In de tussentijd (tot eind 2027) hoeven financiële bedrijven geen gedetailleerde taxonomie-informatie en KPI’s te rapporteren, maar mogen ze ook niet beweren dat hun activiteiten volledig groen of duurzaam zijn volgens de taxonomieregels.
> De toepassing van de handelsportefeuille-KPI en de KPI voor vergoedingen en commissies worden met nog eens twee jaar uitgesteld tot 1 januari 2028.
> In plaats van drie aparte sjablonen per KPI voor niet-financiële bedrijven is er nu één enkel overzichtssjabloon met alleen de belangrijkste en nuttige gegevens.
> Rapportage per activiteit wordt eenvoudiger: één rij per activiteit, zonder aparte rijen voor verschillende milieudoelen, ‘do no significant harm’ (DNSH) of minimale waarborgen.
> Het aantal te rapporteren gegevenspunten wordt met 64% verminderd voor niet-financiële bedrijven en met 89% voor financiële bedrijven.
> Aparte rapportage over fossiele gas- en kernenergie-activiteiten verdwijnt. Niet-financiële bedrijven rapporteren dit alleen als het materieel is. Financiële instellingen rapporteren dit in een sterk vereenvoudigde vorm.
> Duidelijkere toepassing van vrijstellingen m.b.t. het gebruik van bepaalde gevaarlijke stoffen in elektrische apparaten en stoffen die de ozonlaag aantasten.
> Schrapping van de bepaling betreffende stoffen die zelf zijn ingedeeld overeenkomstig de verordening betreffende indeling, etikettering en verpakking (CLP).
> Starten van een brede evaluatie van alle bestaande screeningscriteria van de EU-taxonomie, inclusief de ‘do no significant harm’-criteria,
De Raad en het Europees Parlement hebben nu vier maanden de tijd om bezwaar aan te tekenen tegen de gedelegeerde handeling, met een mogelijke verlenging van twee maanden. Indien geen bezwaar wordt gemaakt, treden de vereenvoudigde regels op 1 januari 2026 in werking, voor rapportering over het boekjaar 2025. Ondernemingen mogen er echter ook voor kiezen om de vereenvoudigde regels pas toe te passen op het boekjaar 2026.
Ook andere onderdelen van het pakket vorderen: over de vereenvoudiging van het mechanisme voor koolstofcorrectie aan de grens (CBAM) is een akkoord bereikt, en de Raad heeft haar standpunt bepaald over CSRD en CSDDD.
Het Omnibus I-pakket bevat verregaande vereenvoudigingen van de regels rond duurzaamheidsrapportering (CSRD), due diligence (CSDDD), de EU-taxonomie en het mechanisme voor koolstofcorrectie aan de grens (CBAM). Het doel is om overlappende, overbodige of onevenredige regels weg te nemen die onnodige lasten opleveren voor bedrijven in de EU.
Bekijk ook ons webinar (3/04/2025) met experts van de Europese Commissie en Vlaamse stakeholders en de presentatie over het Omnibus I-voorstel.
Gedelegeerde handeling tot wijziging van de EU-taxonomie
Persbericht van de Europese Commissie
EU-taxonomiekompas (wegwijs doorheen de complexe regelgeving)
