Stedelijk afvalwater: Coreper bekrachtigt voorlopig akkoord

04 maart 2024 - door Paula Verschaeve

De vertegenwoordigers van de lidstaten in de Raad (Coreper) geven hun definitieve goedkeuring aan de herziene richtlijn stedelijk afvalwater.

  • Nieuwe drempelwaarden en tijdschema’s voor secundaire, tertiaire en quaternaire behandeling van stedelijk afvalwater; 

  • Invoering van uitgebreide producentenverantwoordelijkheid voor producenten van geneesmiddelen en cosmetische producten; 

  • Vermindering van de uitstoot van broeikasgassen in de stedelijke afvalwatersector, met als doel 100% hernieuwbare energie tegen 2045.

Coreper stemt in

Op vrijdag 1 maart keurden de EU-ambassadeurs het voorlopig politiek akkoord goed over de herziening van de richtlijn stedelijk afvalwater. De tekst van het voorlopig politiek akkoord kan je nu ook raadplegen (zie bijlage). 

Tijdens de tweede triloog waren het Parlement en de Raad het erover eens dat de verplichting om systemen voor de opvang van stedelijk afvalwater op te zetten, moet worden uitgebreid tot alle agglomeraties met 1000 inwoners, of meer. De termijn van deze verplichting wordt uitgesteld van 2030 naar 2035. Maar voor kleinere agglomeraties die lozen in kustwateren, voor lozingen in minder kwetsbare gebieden en voor lidstaten die het meest recent tot de EU zijn toegetreden, gelden uitzonderingen.

Secundaire behandeling (verwijdering van biologisch afbreekbare organische stoffen) wordt vanaf 2035 ook verplicht voor alle agglomeraties met 1000 inwoners, of meer. Bovendien zijn de drempelwaarden en tijdschema’s voor tertiaire - (verwijdering van stikstof en fosfor) en quaternaire behandeling (verwijdering van microvervuilende stoffen) op elkaar afgestemd. Tegen 2039 moeten alle lidstaten zorgen voor de uitrol van tertiaire zuivering in alle grote installaties met 150 000 inwoners, en meer, en tegen 2045 in installaties met 10 000 inwoners, en meer. Tegen 2045 zal quaternaire zuivering verplicht zijn voor alle installaties van ten minste 10 000 inwoners. De medewetgevers bepaalden ook tussentijdse streefcijfers: 2033 en 2036 voor tertiaire zuivering en 2033 en 2039 voor quartaire zuivering. 

Verder bevat de compromistekst ook nog maatregelen voor het monitoren van verontreinigende stoffen, een regeling voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid en de doelstelling ‘energieneutraliteit tegen 2045’ voor stedelijke waterzuiveringsinstallaties. 

Benieuwd naar de volledige inhoud van het voorlopig akkoord? Dit artikel geeft je meer inzicht. 

Volgende stappen

Raad 

  • Het is nu aan de Europese milieuministers om het voorlopig akkoord af te ronden en formeel aan te nemen. 

Europees Parlement 

  • Het Parlement moet het voorlopig akkoord nog intern goedkeuren. Dit moet eerst in de ENVI-commissie gebeuren. Krijgt de compromistekst daar groen licht, dan volgt de slotstemming in de plenaire vergadering.

Achtergrond

In oktober 2022 kondigde de Commissie haar voorstel af om de richtlijn over de behandeling van stedelijk afvalwater te herzien. Een grondige evaluatie van de huidige richtlijn bevestigde dat deze geleid heeft tot een aanzienlijke vermindering van de uitstoot van verontreinigende stoffen. Maar het is ook gebleken dat er nog steeds bronnen van verontreiniging zijn die met de huidige regels onvoldoende worden aangepakt. Daarom is een herziening meer dan nodig. De nieuwe regels moeten de bescherming van de menselijke gezondheid en het milieu tegen schadelijke lozingen van stedelijk afvalwater versterken en leiden tot schonere rivieren, meren, zeeën en grondwater in heel Europa. 

Begin oktober 2023 bepaalde het Parlement haar standpunt. Kort daarna kwamen de 27 lidstaten in de Raad tot een algemene oriëntatie. In januari 2024 bereikten beide onderhandelaars een voorlopig politiek akkoord.

Bronnen, en meer lezen

Voorstel van de Europese Commissie, 26 oktober 2022

Algemene oriëntatie van de Raad, 16 oktober 2023

Standpunt van het Europees Parlement, 5 oktober 2023

Persbericht van het Europees Parlement over het voorlopig akkoord, 29 januari 2024

Persbericht van de Raad over het voorlopig akkoord, 29 januari 2024

Tekst van het voorlopig politiek akkoord, 1 maart 2024

Voorzitterschapgids