30 oktober 2025 - door Florence De Vlam
De Raad van de Europese Unie heeft de herziening van de richtlijn over geharmoniseerde rivierinformatiediensten (RIS) formeel goedgekeurd.
Eerder, op 7 oktober 2025, stemde ook het Europees Parlement al in met het akkoord.
Eén Europees digitaal RIS-platform moet de communicatie over scheepvaart, infrastructuur en transport op binnenwateren vereenvoudigen.
Nieuwe geharmoniseerde technische standaarden moeten interoperabiliteit en cyberveiligheid versterken.
De herziene richtlijn beperkt de toepassing tot de binnenwateren die deel uitmaken van het Trans-Europees Transportnetwerk (TEN-T).
De herziening van de richtlijn uit 2005 creëert een gemeenschappelijk Europees RIS-platform. Dat platform moet de uitwisseling van informatie tussen schippers, havens en autoriteiten volledig digitaliseren. Via dit systeem kunnen gebruikers in real time communiceren over vaaromstandigheden, wachttijden aan sluizen of bruggen, en beschikbare ligplaatsen. Ook derde landen waarvan de waterwegen verbonden zijn met het Europese netwerk kunnen aansluiten, op voorwaarde dat ze voldoen aan de vereisten voor datakwaliteit en cyberveiligheid.
Het doel: veiligere, efficiëntere en duurzamere binnenvaart met minder administratieve lasten.
De nieuwe regels gelden voor alle TEN-T-binnenwateren en -havens.
Lidstaten kunnen ze ook vrijwillig uitbreiden naar andere nationale waterwegen.
De technische specificaties worden voortaan ontwikkeld binnen het Europees Comité voor de opstelling van standaarden in de binnenvaart (CESNI). Dat zorgt voor snellere updates en meer samenhang tussen de lidstaten.
Lidstaten moeten zorgen voor:
Up-to-date digitale kaarten en vaarweginformatie
Gegevens over wachttijden aan sluizen en bruggen
Informatie over alternatieve brandstoffen in havens
Interfaces met andere vervoersmodi, zoals het European Maritime Single Window (EMSWe) en het eFTI-platform
De richtlijn introduceert een nieuw feedbackmechanisme. RIS-gebruikers kunnen klachten of opmerkingen rechtstreeks indienen via het Europees RIS-platform. De bevoegde nationale autoriteiten moeten die snel, transparant en onafhankelijk behandelen. Zo kunnen problemen in de uitvoering vroegtijdig worden opgespoord en de kwaliteit van de dienstverlening verbeterd.
De Europese Commissie stelde op 26 januari 2024 haar voorstel voor de herziening van Richtlijn 2005/44/EG voor.
Hoe doel was, meer digitalisering, gegevensbescherming en integratie van binnenvaart in de multimodale keten.
De herziening maakt deel uit van de EU-strategie voor duurzame en slimme mobiliteit, die inzet op een verschuiving van vrachtvervoer van de weg naar spoor en binnenvaart. RIS-systemen worden momenteel toegepast op zo’n 13.000 kilometer binnenwateren in 13 lidstaten en spelen een belangrijke rol in de Europese logistiek.
De richtlijn treedt in werking 20 dagen na publicatie in het Publicatieblad van de EU.
Lidstaten krijgen vervolgens drie jaar de tijd om de bepalingen om te zetten in nationale wetgeving.
VLEVA artikel: TRAN-visie over River Information Services
VLEVA artikel: Commissievoorstel herziening geharmoniseerde rivier informatiediensten
