29 juni 2023 - door Frédéric Cabistan
In dit artikel lees je meer over de nieuwste ontwikkelingen in de herziening van de luchtkwaliteit. De Parlementaire milieucommissie keurde dinsdag dit onderdeel van het pakket nulvervuiling goed, zodat het Europees Parlement er begin juli zijn finale stem over kan uitbrengen.
Het rapport werd aangenomen met een krappe meerderheid van 46 stemmen voor, 41 tegen en 1 onthouding.
De milieucommissie wil strengere normen voor vervuilende stoffen en grenswaarden aanpassen aan de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie.
Het Parlement stemt dit dossier in de plenaire zitting van september, ook het Raadstandpunt wordt na de zomer verwacht.
De herziening van de richtlijnen over luchtkwaliteit past binnen het pakket nulvervuiling, dat de Europese Commissie eind oktober 2023 presenteerde. Met de herziening wil de Commissie de luchtkwaliteit verhogen en het hele continent van schone lucht voorzien.
De herziening die nu op tafel ligt wil globaal gezien twee zaken aanpakken. Ten eerste de huidige luchtkwaliteitsnormen verhogen en strenger toezien op de aanwezigheid van bepaalde verontreinigende stoffen. Ten tweede wil Europa de huidige normen aanpassen aan de recentse normen zoals voorgeschreven door de Wereldgezondheidsorganisatie.
Daarnaast wil de Commissie in haar oorspronkelijke plan de verschillen tussen lidstaten wegwerken. Zo kan er in heel Europa op dezelfde manier de juiste data worden verzameld.
Ten slotte wil Europa duidelijkheid scheppen over de bepalingen van schadevergoedingen. Zo zou je als bedrijf of burger gemakkelijker een verband kunnen aantonen tussen geleden schade en de luchtkwaliteit in je omgeving.
Het rapport van Javi López (S&D) dat gisteren goedgekeurd werd, wijkt niet veel af van het Commissievoorstel.
Naast betere meet- en monitoringmethodes, wil de rapporteur ook ambitieuzere normen invoeren voor fijn stof, stikstofdioxide, zwaveldioxide en ozon.
Verder wil de rapporteur 1 meetstation per 1 miljoen inwoners in plaats van per 5 miljoen en is daarmee ambitieuzer dan het voorstel van de Europese Commissie.
Ten slotte wil het rapport luchtdata toegankelijker maken zodat Europeanen snel en gemakkelijk kunnen zien hoe het met de luchtkwaliteit in hun omgeving is gesteld. Zo kan je als burger sneller maatregelen nemen tegen luchtverontreiniging en dat nog zelfs voor de drempelwaarden zijn bereikt.
Daarnaast vind je ook extra info terug over welk effect welke vervuilende stof heeft en hoe je je er het best tegen kan beschermen.
Op de milieuraad van 20 juni debatteerden de Europese milieuministers over dit dossier. Een algemeen standpunt is nog niet bekend. Dit kan je eerder verwachten op de formele milieuraad van oktober onder het Spaans voorzitterschap.
In het luchtdebat ijverden de verschillende lidstaten voor voldoende realisme. Zo stelden sommige landen zich kritisch op over de kostprijs van de implementatie, de extra administratieve last, de afstemming met andere wetgeving en de juridische gevolgen van de koppeling tussen verontreiniging en schade.
Bevoegd Commissaris Sinkevicius reageerde met het argument dat investeringen veel meer opleveren dan de kostprijs van schade door luchtverontreiniging. Hij riep op tot verdere samenwerking onder het Spaans voorzitterschap om dit dossier nog vóór de verkiezingen van 2024 af te ronden.
Het Europees Parlement debatteert en stemt over het goedgekeurde rapport van López tijdens de plenaire zitting van 11-14 september.
De Raad bespreekt dit dossier nog verder in de voorbereidende raadswerkgroepen en andere raden, waarbij een algemeen raadsstandpunt op de formele milieuraad van 16 oktober wordt verwacht.
Als ook de Raad tot een algemeen standpunt komt, kunnen de interinstitutionele onderhandelingen beginnen. Gezien de timing in het najaar bestaat de kans dat dit dossier verder wordt gezet onder het Belgisch voorzitterschap vanaf januari 2024.
