03 juni 2025 - door Paula Verschaeve
De voorbereidingen voor de vereenvoudiging van het mechanisme voor koolstofcorrectie aan de grens (CBAM) zijn volop bezig. Op 22 mei 2025 nam het Europees Parlement een standpunt aan. De 27 lidstaten volgden met hun visie op 27 mei 2025.
Nog voor CBAM van kracht wordt, beperkt de Commissie het toepassingsgebied.
Doel is om de administratieve druk voor Europese en Vlaamse bedrijven te verlichten, zonder afbreuk te doen aan de milieudoelstellingen.
De Raad en het Parlement steunen de nieuwe drempel van 50 ton, waardoor kleine en middelgrote ondernemingen en particulieren die kleine hoeveelheden CBAM-goederen invoeren, worden vrijgesteld.
-Background.jpg)
De koolstofgrenstaks - voluit het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) - werd in 2023 ingevoerd en is bedoeld om koolstoflekkage tegen te gaan. Concreet zullen niet-Europese bedrijven die CBAM-materialen produceren, ook uitstootrechten moeten kopen wanneer zij naar de EU exporteren. Dit creëert een gelijk speelveld en verhindert dat bedrijven wegtrekken uit Europa.
CBAM zit nu nog in een overgangsfase en zal op 1 januari 2026 in werking treden. De importheffing zal gelden voor koolstofintensieve sectoren zoals ijzer, staal, cement, meststoffen, aluminium, elektriciteit en waterstof. Maar nog voor CBAM van kracht wordt, beperkt de Commissie het toepassingsgebied. Doel is om de administratieve druk voor Europese en Vlaamse bedrijven te verlichten, zonder afbreuk te doen aan de milieudoelstellingen.
Het voorstel om de CBAM-rapportering te vereenvoudigen maakt deel uit van het Omnibus I-pakket. De voorgestelde wijzigingen zijn erop gericht om 90% van de betrokken bedrijven vrij te stellen van de rapporteringsverplichtingen, terwijl toch 99% van de CO2-emissies wordt gedekt.
De kernpunten zijn:
Vereenvoudiging van de regels voor bedrijven die nog steeds moeten rapporteren
Vermindering van de administratieve rompslomp
Vrijstelling van CBAM-verplichtingen voor kleine en occasionele importeurs van CBAM-materialen
Een jaarlijkse drempel van 50 ton CBAM-goederen per importeur
Strengere bepalingen tegen misbruik en ontwijking
Verplichting om elk kwartaal op voorhand CBAM-certificaten aan te kopen van 50 procent van de ingebedde emissies
Op donderdag 22 mei 2025 stemden de Parlementsleden in met de vereenvoudiging van CBAM. Het volledige Parlement volgde het verslag dat eerder door de ENVI-commissie was goedgekeurd. Dat verslag wijzigt slechts in beperkte mate het Commissievoorstel.
Het Parlement schaart zich achter de nieuwe drempel van 50 ton, waardoor kleine en middelgrote ondernemingen en particulieren die kleine hoeveelheden CBAM-goederen invoeren, worden vrijgesteld. Tegelijk zijn de Parlementsleden het eens om de regels voor bedrijven die nog steeds moeten rapporteren, te vereenvoudigen. Zo wordt het vergunningsproces voor aangevers, de berekening van emissies en het beheer van financiële aansprakelijkheid makkelijker.
Op woensdag 21 mei 2025 gaven de ambassadeurs van de lidstaten van de Europese Unie (Coreper II) groen licht voor het omnibusvoorstel dat CBAM vereenvoudigt. Vervolgens is dat voorstel op 27 mei 2025 goedgekeurd door de ministers van Europese Zaken tijdens de Raad Algemene Zaken.
Het standpunt van de Raad (algemene oriëntatie) bevat een aantal wijzigingen op het voorstel van de Commissie, met als doel de CBAM-regels verder te vereenvoudigen en te verduidelijken. Net zoals de Parlementsleden steunt ook de Raad de nieuwe drempel van 50 ton.
Nu de Raad en het Europees Parlement elk hun standpunt hebben bepaald, kunnen de trilogen van start gaan. Tijdens trilogen gaan de Raad en het Parlement op zoek naar een akkoord. Aangezien hun standpunten dicht bij elkaar liggen, hoopt het Poolse EU-voorzitterschap de onderhandelingen nog in juni af te ronden.
In de tweede helft van dit jaar volgt een grondige evaluatie en herziening van de volledige wetgeving rond CBAM. De Commissie zal onder meer onderzoeken of nog meer sectoren aan de taks onderworpen moeten worden. Een nieuw wetsvoorstel volgt begin 2026.
🗣️ “Wij ontvangen veel vragen van kleinere bedrijven over de te complexe rapportering. Deze aanpassing komt tegemoet aan een duidelijke behoefte op het terrein.” - woordvoerder Eric Laureys, Voka
🗣️ “Zolang klimaatambities overeind blijven, juicht Groen substantiële verlichting van rapportagevereenvoudiging toe. We moeten het bedrijfsleven ondersteunen waar dat slim én klimaatvriendelijk kan.” - Europees Parlementslid Sara Matthieu (Groen)
🗣️ “De Commissie toont andermaal dat ze de juiste balans weet te vinden. Zonder noemenswaardig in te leveren op klimaatactie, kunnen we bureaucratie voor bedrijven aanzienlijk beperken.” - Europees Parlementslid Liesbet Sommen (cd&v)
Commissievoorstel COM(2025) 87 final
Persbericht van het Europees Parlement
Amendementen van het Europees Parlement (zie bijlage)
Algemene oriëntatie van de Raad (zie bijlage)
