Vooruitblik COP30: EU-standpunten en resultaten Klimaattop Bonn

30 juni 2025 - door Ina De Vlieger

De Klimaattop in Bonn (juni 2025) sloot af met een duidelijke waarschuwing: de wereld is nog niet op koers richting 1,5°C. Voor de Europese Unie staat de aanloop naar COP30 in het teken van het uitwerken van een nieuw klimaatplan voor 2035 en het zoeken naar politieke eensgezindheid rond de langetermijnstrategie.

In Bonn riep VN-klimaatchef Simon Stiell op tot snellere en eerlijkere actie; de EU erkende dat de vooruitgang ontoereikend was.
De Europese Commissie stelt begin juli haar voorstel voor een emissiereductiedoel van 90% tegen 2040 voor — de basis voor het EU-klimaatplan (NDC) voor 2035.
Lidstaten discussiëren over flexibiliteit en eerlijke lastenverdeling; een verenigd EU-standpunt richting COP30 is nog niet verzekerd.

Resultaten van Klimaattop Bonn-top

De VN-tussentijdse klimaatvergadering in Bonn werd op 26 juni afgesloten met gemengde resultaten. Er werd beperkte vooruitgang geboekt op technische dossiers, zoals het beperken van het aantal indicatoren voor het wereldwijde adaptatiekader (van meer dan 5.000 naar ongeveer 100) en het verder vormgeven van Artikel 6 van het Akkoord van Parijs over samenwerking via koolstofmarkten.

Op politiek vlak bleef een doorbraak uit, vooral rond financiering en de concrete invulling van het nieuwe mondiale doel voor aanpassing. De EU-delegatie erkende dat de onderhandelingen “onvoldoende vooruitgang” hadden opgeleverd, en riep op tot “redoubled efforts” richting COP30.

VN-klimaatbaas Simon Stiell, Executive Secretary van UNFCCC, sloot de conferentie af met de duidelijke boodschap:

“We need to go further, faster, fairer to keep 1.5°C within reach. Much remains to be done before we meet again in Belém.”

Tegen deze achtergrond blijft de Baku–Belém-routekaart richting $1,3 biljoen jaarlijkse klimaatfinanciering een cruciale prioriteit voor de EU, met aandacht voor betere toegang tot financiering en het aantrekken van publieke én private middelen voor ontwikkelingslanden.

Europese Commissie: koers naar 2040-doel en internationale financiering

De Commissie heeft aangekondigd op 2 juli 2025 haar voorstel te presenteren voor een nieuwe klimaatdoelstelling: 90% emissiereductie tegen 2040 ten opzichte van 1990.

Dit voorstel vormt de basis voor het gezamenlijke EU-klimaatplan voor het jaar 2035 – de zogenoemde Nationally Determined Contribution (NDC) – dat vóór COP30 aan de Verenigde Naties moet worden ingediend.

De Commissie overweegt in haar voorstel:

het gecontroleerd gebruik van internationale koolstofkredieten via samenwerking met derde landen (volgens Artikel 6 van het Akkoord van Parijs)
de mogelijkheid om ook CO₂-verwijderingstechnologieën (zoals directe afvang en opslag) mee te tellen in het emissiehandelssysteem (ETS) én bij het behalen van het 2040-doel
een evenwichtige aanpak van klimaatfinanciering, waarbij publieke en private middelen beter worden gemobiliseerd, onder meer via betere investeringsvoorwaarden in kwetsbare landen.

De Commissie benadrukt het belang van samenwerking binnen de $1,3 biljoen Baku–Belém-financieringsdoelstelling, en van het creëren van hefboomwerking voor klimaatprojecten in het Zuiden.

Europees Parlement: pleidooi voor leiderschap en diplomatie

Op 24 juni besprak de ENVI-commissie van het Europees Parlement haar ontwerpresolutie voor COP30. Meerdere rapporteurs, zoals Lídia Pereira (EPP) en Annalisa Corrado (S&D), riepen op tot Europees leiderschap in een tijd van geopolitieke spanningen.

De resolutie:

roept op tot een ambitieuze EU-NDC gebaseerd op het 2040-doel
vraagt concrete opvolging van het Global Stocktake-proces (afgesloten op COP28), een wereldwijd klimaatoverzicht dat nagaat of landen voldoende vooruitgang boeken richting de 1,5°C-doelstelling
legt nadruk op klimaatdiplomatie en financiering richting ontwikkelingslanden.

Ook werden twee mondelinge vragen aangenomen gericht aan de Commissie en de Raad over actiepunten m.b.t. NDC’s, financiering en uitvoering.

Lees de draft resolutie (9 blz.)

Europese Raad: verdeeldheid over aanpak

Tijdens de top van 26 juni bespraken de staats- en regeringsleiders van de EU de voorgestelde 2040-doelstelling.

Hoewel klimaatbeleid geen afzonderlijke conclusies opleverde, werd de discussie gekenmerkt door spanningen tussen lidstaten. Frankrijk, Polen en andere landen vroegen om meer flexibiliteit in de manier waarop de EU de doelstelling invult, onder meer via:

erkenning van koolstofkredieten als legitiem beleidsinstrument in het behalen van de klimaatdoelen
opname van technologieën die CO₂ uit de lucht halen (zoals directe afvang en opslag) in het ETS en het 2040-raamwerk
een systeem dat rekening houdt met verschillen tussen lidstaten, zodat landen die in sommige sectoren achterlopen maar elders vooroplopen, toch eerlijk beoordeeld worden.

Volgende stappen

2 juli 2025: Commissie presenteert het 2040-klimaatdoel
18 september 2025: Deense EU-Raadsvoorzitterschap organiseert een buitengewone Milieuraad ter voorbereiding op COP30
10-21 november 2025: COP30 in Belém (Brazilië)