20 oktober 2025 - door Ina De Vlieger
De Commissie voor Industrie, Onderzoek en Energie (ITRE) van het Europees Parlement heeft op 16 oktober haar standpunt ingenomen over het voorstel om Russische fossiele energie-importen uit te faseren.
Het ITRE-voorstel schaart zich achter een volledige invoerstop van Russische fossiele energie vóór 1 januari 2027.
De datum en voorwaarden van de fase-out zijn strakker dan in het oorspronkelijke voorstel van de Commissie.
ITRE-commissie erkent dat compromis onderhandelingen met de Raad en Commissie onvermijdelijk zijn.
De aanname van het rapport gebeurde met grote meerderheid: 83 stemmen voor, 9 tegen en 1 onthouding. Een grote meerderheid steunde ook het voorstel om de tekst rechtstreeks naar de interinstitutionele onderhandelingen (trilogen) te sturen, zonder voorafgaande plenaire stemming.
De ITRE-commissie keurde het rapport van rapporteurs Ville Niinistö (Groenen/EFA, Finland) en Inese Vaidere (EPP, Letland) goed. Daarmee onderschrijft zij dat de EU volledig moet afzien van de import van Russische fossiele brandstoffen (gas, olie, kolen) tegen uiterlijk 1 januari 2027.
Meer bepaald stelt het compromisamendement vor Aardgas en LNG voor om:
de invoer van zowel aardgas via pijpleidingen als vloeibaar aardgas (LNG) te beëindigen vanaf 1 januari 2026,
beperkte uitzonderingen voor bestaande kortlopende contracten (tot 17 juni 2026)
en beperkte uitzonderingen voor langlopende contracten (tot 1 januari 2027).
Ook olie en aardolieproducten vallen onder het verbod, om zo de volledige afhankelijkheid van Russische fossiele energie af te bouwen. Daarnaast worden maatregelen tegen omzeiling voorzien, zoals een strenger toezicht op zogenoemde shadow fleets en tussenhandel via derde landen.
Het oorspronkelijke voorstel van Europese Commissie voorzag een geleidelijke uitfasering van Russische gas- en olie-importen, met verschillende uiterlijkdata voor nieuwe en bestaande contracten (bijv. nieuwe contracten per 1 januari 2026; bestaande contracten tegen eind 2027) en nationale diver-sificatieplannen.
De ITRE-commissie kiest dus voor een scherpere datum (1 januari 2027) voor de volledige stop va fossiele Russische energie, maar erkent zij compromis¬onderhandelingen met de Raad en Commissie onvermijdelijk zijn
Lidstaten zullen zich moeten voorbereiden op een gecoördineerde uitfasering:
Nationale diversificatieplannen worden verwacht, met concrete acties om Russische energiebronnen te vervangen door andere leveringen of hernieuwbare energie.
Monitoring en traceerbaarheid van resterende Russische energiestromen worden aangescherpt — importeuren moeten bijvoorbeeld contractgegevens openbaar maken.
De maatregel heeft geopolitieke en energiezekerheidsimplicaties: de EU zoekt minder afhankelijkheid van Rusland, om leveringsrisico’s en energiewapengebruik te beperken.
Sara Matthieu (Groen, ITRE-lid) — publiceerde een persbericht op 16 oktober 2025: “Europees Parlement stemt voor versnelde uitfasering Russisch gas en olie”. Ze noemt het “onaanvaardbaar dat Europees geld nog Poetins oorlogsmachine financiert”, en benadrukt dat de Groenen de timing hebben aangescherpt (einde 2026 voor gas, 1 januari 2026 voor olie).
ITRE-tekst gaat meteen naar onderhandelingen tussen Parlement, Raad en Commissie (trilogen).
standpunt onder Deens voorzitterschap.
20 oktober: Energieraad kwam tot een akkoord over het standpunt onder Deens voorzitterschap
Doel: afronding van de gesprekken vóór de winterpauze, zodat nieuwe regels begin 2026 in werking kunnen treden.
In de Verklaring van Versailles (2022) engageerden EU-leiders zich om de afhankelijkheid van Russische energie af te bouwen. De REPowerEU-routekaart van mei 2025 bouwt hierop verder en kwam er nadat de invoer van Russisch gas in 2024 opnieuw steeg. Met het nieuwe wetgevingsvoorstel wil de Commissie nu bindende maatregelen treffen om de uitfasering daadwerkelijk te realiseren.
Persbericht van het Europees Parlement, 16 oktober 2025: Imports of Russian gas and oil to the EU: MEPs back ban
