05 juni 2025 - door Ina De Vlieger
Op 28 mei 2025 publiceerde de Europese Commissie haar definitieve beoordeling van de geactualiseerde nationale energie- en klimaatplannen (NECP’s) van 23 lidstaten. Deze plannen zijn cruciaal om na te gaan hoe elk land bijdraagt aan het behalen van de gezamenlijke Europese klimaat- en energiedoelstellingen voor 2030.
• Lidstaten zetten belangrijke stappen richting de 2030-doelstellingen voor emissiereductie en hernieuwbare energie
• Evaluatie bevestigt rol van NECP’s in het versterken van energiezekerheid en de sociale dimensie van de transitie
• België, Estland en Polen hebben hun definitieve plannen nog niet ingediend
De Commissie stelt dat de EU als geheel goed op schema zit. Indien de nationale plannen volledig worden uitgevoerd, kunnen de netto broeikasgasemissies in 2030 met 54% worden gereduceerd ten opzichte van 1990 – net onder het wettelijk vastgelegde doel van 55%. Ook het aandeel hernieuwbare energie zal met 42,5% vrijwel aan de EU-doelstelling voldoen.
De NECP’s leveren niet enkel klimaatwinst op, maar dragen ook bij aan bredere strategische doelen: een sterkere energie-infrastructuur, minder afhankelijkheid van fossiele import en meer veerkracht in de Europese economie. Ook sociale aspecten zoals betaalbaarheid en eerlijkheid binnen de energietransitie worden in veel plannen mee opgenomen.
Daarnaast wijst de Commissie erop dat ongeveer de helft van de lidstaten gedeeltelijk gehoor heeft gegeven aan de aanbeveling om subsidies voor fossiele brandstoffen af te bouwen. Tegelijk merkt ze op dat in veel plannen een duidelijke inventaris van bestaande subsidies, concrete tijdschema’s en uitfaseringsmaatregelen ontbreken. Verdere verduidelijking en actie op dit vlak zijn essentieel voor een coherente energietransitie.
Niet alle lidstaten werden in de evaluatie opgenomen. België, Estland en Polen moeten hun definitieve NECP nog indienen; het plan van Slowakije is nog in behandeling. De Commissie roept op tot spoedige indiening, zodat het collectieve EU-klimaatpad volledig in kaart kan worden gebracht.
Hoewel deze evaluatie focust op 2030, is ze ook relevant met het oog op het toekomstige klimaatdoel voor 2040, dat de Commissie begin juli 2025 zal voorstellen. De voortgang richting 2030 wordt zo een belangrijke springplank naar verdere klimaatambitie.
Commissie wil de NECP’s vertalen naar concrete, gecoördineerde maatregelen op EU-niveau
België, Estland en Polen moeten hun definitieve plannen nog indienen; Commissie dringt aan op snelle indiening
Slowakije diende zijn plan in op 15 april 2025; de Commissie evalueert dit momenteel
Na 2030 volgt een herziening van de NECP’s in het kader van de geplande hervorming van de governanceverordening van de energie-unie
EC persbericht 28 mei 2025: EU nadert volgens nationale plannen de klimaat- en energiedoelstellingen voor 2030
Mededeling: Een EU-brede beoordeling van de definitieve geactualiseerde nationale energie- en klimaatplannen - COM(2025) 274 final
Werkdocument van de diensten van de Commissie - SWD(2025) 140 final