07 maart 2023 - door Kristof Vlaeminck
Begin dit jaar ging het nieuwe centrale portaal van het European Marine Observation and Data Network (EMODnet) live. Zowel het Departement EWI als het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) zijn betrokken partners in dit project. Deze blog werd geschreven door VLEVA-lid VLIZ die hun rol in dit Europees project beschrijven.
Het partnerschap van méér dan 120 instellingen dat betrokken is in het opzetten van het EMODnet kan intussen terugblikken op haar tiende verjaardag. Dit netwerk stelde zich van bij de aanvang een ambitieus doel: oceaan-observaties en gegevens vanuit verschillende bronnen bijeenbrengen, vertalen naar internationale standaarden, integreren, en vervolgens als ‘interoperabele’ datalagen vrij beschikbaar maken voor hergebruik door derden. De slogan die het EMODnet partnerschap vooropstelt is "eenmalig verzamelen, meermaals gebruiken".
Deze filosofie komt uiteindelijk voor iedereen voordelig uit. Een geïntegreerde aanpak in de dienstverlening voor maritieme data brengt grote besparingen op, het verhoogt sterk de nauwkeurigheid van marien onderzoek, en het opent nieuwe deuren voor innovatie en verduurzaming in maritieme toepassingsgebieden zoals scheepvaart, aquacultuur, offshore energie. Geen wonder dat de Europese Commissie het initiatief als een speerpunt beschouwt in de ondersteuning van zijn maritiem beleid.
Vandaag bereikt EMODnet een nieuwe mijlpaal met de lancering van zijn volledig gecentraliseerde maritieme data-diensten, en door het integreren van al zijn thematische diensten in één enkel portaal. Dit centraal portaal is een reuzenstap vooruit: de gebruiker kan via één enkel toegangspunt gegevens zoeken en op ontdekking gaan naar nieuwe informatiebronnen. Het portaal optimaliseert de ervaring van de gebruiker, of het nu gaat om beleidsmakers, wetenschappers, de bedrijfswereld of de geïnteresseerde burger. Vanuit de kaartviewer krijgt de gebruiker vlot en naadloos toegang tot mariene gegevens over zeven thema’s, zoals het mariene milieu en menselijke activiteiten, en honderden gegevens en dataproducten die doorzoekbaar zijn in een overzichtelijke datacatalogus.
EMODnet zet hiermee een belangrijke stap in zijn dienstverlening in een datagestuurde wereld van vandaag. Het nieuwe portaal ondersteunt de volgende generatie van oceanografische gegevens en informatiebeheer, en maakt deze ook beschikbaar voor de toepassing van nieuwe technologieën en benaderingen zoals kunstmatige intelligentie. “Het centrale EMODnet-portaal en datadienstverlening is een game-changer voor gebruikers van in situ (ter plaatse gemeten) mariene data. Het maakt het mogelijk om gegevens op te vragen over thema’s en grenzen heen, en op een niveau dat vereist wordt door managers en beleidsmakers, de blauwe economie en de privésector, en voor onderzoeksdoeleinden.” zegt Andreea Strachinescu, afdelingshoofd bij het directoraat-generaal Maritieme Zaken van de Europese Commissie en Visserij (DG MARE) die het project faciliteert.
De centralisatie van alle thematische datadiensten van EMODnet onder één paraplu is het resultaat van meer dan een jaar technische ontwikkelingen, gecoördineerd door het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) en het EMODnet-secretariaat.
Hiermee staat EMODnet klaar als platform en infrastructuur voor de realisatie van de Europese Missie ‘Restore our Ocean and Waters by 2030’ en de doelstellingen van de Europese Green Deal. Maar het is ook een grote sprong voorwaarts richting de toekomstige Digital Twin Ocean (een digitale kopie van de oceaan) en het realiseren van de doelstellingen van de VN-agenda 2030, in het bijzonder het VN-decennium van oceaanwetenschap voor duurzame ontwikkeling. Dit ‘Oceaandecennium’ mobiliseert wereldwijd de nodige kennis en innovatie om de grote globale uitdagingen zoals klimaatwijziging, opwarming en verzuring van de oceaan, en verlies van biodiversiteit het hoofd te kunnen bieden.
EMODnet en VLIZ zijn belangrijke partners in het Oceaandecennium en bouwen actief mee aan de kennisbasis om gepaste oplossingen aan te rijken. Zo ontwikkelt en beheert het VLIZ datasystemen en -platformen rond zeespiegelstijging, koolstofhuishouding (blue carbon) en mariene biodiversiteit. Het EMODnet-Biology luik, de Europese BiodiversiteitsInformatie Systeem EurOBIS en het Wereldwijd Register van Mariene Soorten WoRMS zijn intussen onmisbaar geworden in biodiversiteitsonderzoek in de oceaan. Deze systemen werken volgens de beginselen van ‘Open Science’: de data zijn open toegankelijk voor alle soort gebruikers, de samenwerking steunt op ethische principes. Beide systemen zijn ook de hoeksteen en belangrijkste dataleverancier in het globale OBIS of Ocean Biodiversity Information System. Zo zet Vlaanderen en het VLIZ mee de schouders onder een wetenschappelijk gefundeerd duurzaam beheer van de Oceaan in Europa en wereldwijd.
Contact:
Voor EMODnet
Angelika Karampourouni
Communication & Partnership Relations Officer, EMODnet Secretariat
angelika.karampourouni@emodnet.eu
Voor VLIZ
Jan Seys
Woordvoerder VLIZ
jan.seys@vliz.be
European Marine Observation and Data Network (EMODnet)
emodnet.ec.europa.eu
