EU-subsidiemonitor 2021-2022: programma Digitaal Europa in de kijker

05 maart 2024 - door Kaatje Gevaert

In de "EU-subsidiemonitor 2021-2022" analyseert VLEVA hoe Vlaamse organisaties presteren, in welke Europese subsidieprogramma's ze actief zijn en wat de resultaten zijn. 

  • Deze week: Digitaal Europa

  • Digitaal Europa heeft als doel digitale technologieën te bevorderen en beschikbaar te stellen aan bedrijven, burgers en overheidsdiensten.

  • Ontdek het programma, welke Vlaamse organisaties reeds succesvol een aanvraag indienden én de nieuwe projectoproepen in 2024.

Over Digitaal Europa

Met een begroting van 7,5 miljard euro zet het Europees programma Digitaal Europa resoluut in op de groene digitale transformatie in de EU. Met het nieuwe programma kiest Europa strategisch voor investeringen in onder andere krachtige computers, kunstmatige intelligentie, cyberbeveiliging en digitale vaardigheden. Het programma effent hiermee de weg voor een veerkrachtige en toekomstgerichte Europese samenleving. Daarbij gaat speciale aandacht naar kleine en middelgrote ondernemingen.

Het programma Digitaal Europa pakt deze uitdagingen niet afzonderlijk aan, maar is een aanvulling op de financiering die beschikbaar is via andere EU-programma’s, zoals het Horizon Europa-programma voor onderzoek en innovatie, de Connecting Europe Facility voor digitale infrastructuur en de structuurfondsen. 

Resultaten EU-subsidiemonitor 2021-2022

Vlaanderen zette zich van bij de lancering van de eerste oproepen in Digitaal Europa meteen op de kaart. Het resultaat: maar liefst 33 projecten, goed voor een Europese subsidie van zo’n 45 miljoen euro. Dit is vooral te danken aan de deelname van onderzoeksinstellingen en universiteiten, goed voor 88% van de verworven EU-subsidie. Ook heel wat VLEVA-leden zijn betrokken partners in een Digitaal Europa project: IMEC, VITO, Flanders Make, VOKA, Syntrum, Agoria en VLIZ.

Naar aanleiding van de monitor legde VLEVA een aantal vragen voor aan Marie Timmermann, Nationaal Contactpunt voor Digitaal Europa bij NCP Flanders.

Hoe scoorden Vlaamse organisaties in de eerste oproepen van dit nieuwe programma?  

De Vlaamse overheid zet sterk in op digitale innovatie. Zo worden Vlaamse bedrijven ondersteund via bijvoorbeeld de speerpuntclusters en de ondersteuningsmechanismen van VLAIO. Daarnaast is er veel digitale expertise in Vlaanderen aanwezig en zijn er duidelijke raakvlakken met Vlaamse bevoegdheden. Het programma Digitaal Europa biedt dan ook veel potentieel voor Vlaanderen. De acties uit het programme kunnen bijdragen aan de verbreding van Vlaamse expertise, en omgekeerd kan het Vlaamse digitale ecosysteem bijdragen aan de voltooiing van de acties uit Digitaal Europa. Het potentieel belang voor Vlaanderen blijkt ook uit de resultaten van de eerste twee oproepen (Q4 – 2021 en Q1 – 2022 respectievelijk). Zowel bij de eerste als bij de tweede oproep halen Vlaamse organisaties het grootste bedrag binnen ten opzichte van de andere gewesten, federale en Europese instellingen in België. Voor de twee oproepen samen verwerven Vlaamse organisaties een totaal van 38,8 miljoen euro, hierdoor horen ze bij de absolute top als het gaat over deelname aan dit programma. (Zie ook EWI Speurgids 2023 – deel 6)

Hoe doet Vlaanderen het in vergelijking met andere Europese landen?

Tijdens ronde 1 werd een totaal budget van 246,7 miljoen euro verdeeld, tijdens ronde 2 een totaal budget van 245,5 miljoen euro. Hiervan haalt Vlaanderen over de twee rondes 38,8 miljoen euro binnen. Dit is meer budget dan Nederland (28,2 miljoen euro), Luxemburg (7,5 miljoen euro) en Oostenrijk (12,4 miljoen euro). Grotere lidstaten zoals Duitsland (81,7 miljoen euro) en Frankrijk (66,5 miljoen euro) halen beduidend meer budget binnen. In verhouding met het BBP en het aantal inwoners komt Vlaanderen bij deze vergelijking op plaats 1 en plaats 2 respectievelijk.  (Zie ook EWI Speurgids 2023 – deel 6)

Wat zijn jouw tips voor projectaanvragers?

  • Het projectvoorstel moet in lijn zijn met alle vereisten die in de projectoproep vermeld worden. 

  • Zorg dat jouw projectvoorstel eruit springt. Een goed doordacht en kwalitatief consortium, waarin de nodige expertise aanwezig is, is daarbij een doorslaggevende factor. 

  • Het Nationaal Contactpunt (www.ncpflanders.be) kan je doorheen het proces helpen en jouw vragen beantwoorden. Aarzel niet om contact op te nemen.

Project in de kijker: de Europese digitale innovatiehubs (EDIH’s) 

De European Digital Innovation Hubs (EDIHs) zijn een steunmechanisme gefinancierd door Digitaal Europa voor de digitalisering van kmo’s en lokale overheden. Anders dan voor de meeste andere Digitaal Europa projecten speelden nationale en regionale overheden een centrale rol in het selectieproces van deze EDIH’s dat per lidstaat werd uitgevoerd. 

In de meeste andere gevallen worden projecten door internationale consortia uitgevoerd, bv. rond kunstmatige intelligentie, cyberveiligheid of digitale vaardigheden. Dit geeft een mooie kans voor Vlaamse spelers om hun netwerk te verbreden en hun expertise op Europees niveau te delen. 

In Vlaanderen zijn er 3 EDIH’s, waarbij enkele van onze VLEVA-leden (IMEC, VITO, Flanders Make en VOKA) nauw betrokken zijn:

  1. de EDIH Digitalis (met focus op Industrie 4.0)

  2. de EDIH-AI (met focus op AI)

  3. de EDIH EBE (Energy in the Built Environment)

Elke EDIH biedt een breed scala aan activiteiten aan, maar de focus ligt op 4 kerntaken: 

  1. toegang vergemakkelijken tot testfaciliteiten/demonstratie infrastructuur

  2. trainen en opleiden van ondernemingen of publieke instanties

  3. toegang bieden tot financiering

  4. organiseren van netwerkactiviteiten

VLEVA ging langs bij VOKA en Flanders Make en peilde naar hun ervaringen in deze projecten.

Voka is betrokken bij EDIH Digitalis (1) en EDIH-AI (2). Vooral de betrokkenheid binnen Digitalis is groot. Dieter Somers - Senior Adviseur Digitale Transformatie, Teamlead Competitiviteit - Voka vzw: “Daar zetten we sterk in op de digitalisering van onze Vlaamse maakindustrie en dit in partnerschap met Flanders Make, Hogeschool PXL, Hogeschool West-Vlaanderen, IMEC, Sirris, LSEC en B-PHOT. Binnen dit consortium fungeert Voka als digitale matchmaker voor ondernemingen én als begeleider voor advies en ondersteuning rond (digitale) innovatie, financiering en internationalisering. De sterkte van de EDIH is dat de aanwezige kennis rond digitalisering binnen Vlaanderen wordt gebundeld en dat men nu op een veelzijdige manier ondernemingen kan ondersteunen. Het grote voordeel van dit nieuwe subsidie-instrument binnen Digital Europe is dat er meerdere activiteiten binnen één consortium kunnen worden ondersteund en dat de focus breder gaat dan innovatie (cfr. Horizon Europe).” 

Flanders Make is de coördinator van de Europese Digital Innovation Hub DIGITALIS die KMO’s helpt om te digitaliseren. 

Ger van den Kerkhof Manager DIGITALIS,  the Europea Digital Innovation Hub for the manufacturing industry in Flanders and beyond:“De Europese subsidie die het project krijgt, verlaagt substantieel de drempel voor KMO’s om digitale technologieën te implementeren in hun producten en processen.” 

Actueel

Meer informatie

  • Benieuwd naar de volledige EU-subsidiemonitor? Je vindt hem hier

  • Meer weten over Europese subsidieprogramma's, projectoproepen, subsidie-events en onze dienstverlening? Je vindt het hier

  • Heb je een vraag over Europese subsidies? Neem contact op met ons subsidieteam via subsidieteam@vleva.eu