09 juli 2025 - door Kristof Vlaeminck
Voor het eerst publiceert de Europese Commissie officieel de ontwerpversies van de Horizon Europe-werkprogramma’s 2026–2027 tijdens het volledige opmaakproces.
De werkprogramma’s 2026–2027 zijn de laatste in de Horizon Europe-cyclus, maar geven al een inkijk in de manier van werken van het toekomstige onderzoeks- en innovatieprogramma FP10.
De nieuwe manier van werken is een stap in de goede richting voor meer transparantie en gelijkheid, maar er zijn nog steeds praktisch obstakels.
Op deze pagina vind je alle relevante links om rechtstreeks toegang te krijgen tot deze documenten.
De werkprogramma's van Horizon Europe zijn officiële documenten die per thema de prioriteiten, doelstellingen, oproepen tot het indienen van voorstellen (calls for proposals) en beschikbare budgetten beschrijven. Zodra de werkprogramma’s officieel goedgekeurd zijn, kan je alle informatie terugvinden op de EU Funding & Tenders Portal.
Vooraleer een werkprogramma definitief is, doorloopt het echter een uitgebreid traject. In deze ontwerpfase wordt input verzameld van stakeholders en EU-lidstaten en geven de lidstaten uiteindelijk hun goedkeuring. Tijdens dit proces verschijnen meerdere ontwerpversies (drafts), voordat de finale versie officieel wordt vastgesteld.
Tot nu toe werden ontwerpversies van de werkprogramma’s niet officieel gepubliceerd, maar circuleerden ze toch via lekken. Hierdoor ontstond een ongelijke situatie: sommige stakeholders hadden eerder toegang tot informatie en dus meer voorbereidingstijd voor hun projectvoorstellen.
Om dit te voorkomen, publiceert de Commissie de ontwerpdocumenten voortaan zelf. Zo ontstaat een gelijker speelveld voor alle belanghebbenden.
Hoewel de stap naar openbaarheid positief is, zijn er nog enkele praktische obstakels:
De documenten zijn niet gecentraliseerd op één overzichtelijke webpagina.
Ze zijn enkel beschikbaar via het zogenoemde ‘comitologieregister’.
In dit register vind je per thema de officiële documenten terug van de zogeheten ‘comitologiecomités’.
Wat betreft Horizon Europe, krijgen de lidstaten inspraak over de uitvoeringsbesluiten tijdens een overleg met de Europese Commissie. Deze contacten tussen lidstaten en Commissie worden per Horizon Europe thema ingericht (Marie Skłodowska-Curie Actions; Klimaat, energie en mobiliteit; etc.). Elke overleggroep heeft een ‘comitologieregister’ waar alle officiële documenten van elk overleg terug te vinden zijn, dus ook de ontwerpversies van de werkprogramma’s 2026-2026.
Om het je gemakkelijk te maken, lijsten we hieronder per Horizon Europe-thema het bijbehorende comitologieregister op. Indien het werkprogramma 2026–2027 al beschikbaar is, vind je ook een rechtstreekse link naar het document.
Marie Skłodowska-Curie Actions (MSCA) - ontwerpversie werkprogramma niet beschikbaar
Onderzoeksinfrastructuren (RI) - ontwerpversie werkprogramma niet beschikbaar
Cultuur, creativiteit en een inclusieve samenleving – ontwerpversie werkprogramma niet beschikbaar
Civiele veiligheid voor de samenleving – ontwerpversie werkprogramma niet beschikbaar
Digitaal, industrie en ruimtevaart – ontwerpversie werkprogramma
Klimaat, energie en mobiliteit – ontwerpversie werkprogramma
Voeding, bio-economie, natuurlijke grondstoffen, landbouw en milieu – ontwerpversie werkprogramma
Europese Innovatieraad (EIC) – ontwerpversie werkprogramma niet beschikbaar
Europese innovatie-ecosystemen – ontwerpversie werkprogramma niet beschikbaar
Europees Instituut voor Innovatie en Technologie (EIT) – ontwerpversie werkprogramma niet beschikbaar
Deelname verbreden en excellentie verspreiden – ontwerpversie werkprogramma
De Europese O&I-systemen hervormen en verbeteren – ontwerpversie werkprogramma niet beschikbaar
Deze evolutie naar openbaarheid is een belangrijke stap naar meer gelijkheid en betere projectkwaliteit. Onderzoekers en organisaties krijgen meer tijd om partnerschappen op te bouwen, expertise te zoeken en kwalitatieve voorstellen in te dienen.
VLEVA blijft de ontwikkelingen rond Horizon Europe en FP10 opvolgen. Zodra er nieuwe versies of updates beschikbaar zijn, brengen we je op de hoogte.
