19 januari 2024 - door Kristof Vlaeminck
Het Europees Parlement heeft zijn goedkeuring gegeven over de ontwerpverslagen over de evaluatie van drie EU-programma's voor 2021-2027.
Erasmus+, Creative Europe en het Programma ‘Burgers, Gelijkheid, Rechten en Waarden” (Citizens, Equality, Rights and Values - CERV) werden doorgelicht.
Alle programma’s kenden specifieke uitdagingen tijdens de opstartperiode.
De evaluaties dragen bij tot de voorbereidingen van de toekomstige programma’s.
Goed nieuws voor de Vlaamse hogescholen en universiteiten ! Erasmus+ gewaardeerd als programma voor studenten en leerkrachten. Op basis van verschillende schriftelijke bronnen, waaronder de resultaten van enquêtes onder de nationale Erasmus+-agentschappen, is dit de conclusie. Ook studies waarin de vroege uitvoering van het programma werd geëvalueerd werden in acht genomen. Het Erasmus+-programma werd met ongekende uitdagingen geconfronteerd, waaronder de vertraging bij de goedkeuring van het Meerjarig Financieel Kader (MFF) , de Covid-19 pandemie en de economische gevolgen van de oorlog in Oekraïne. Deze gebeurtenissen brachten een gebrek aan flexibiliteit in het beheer van het programma aan het licht, met name door het Europees uitvoerend agentschap voor onderwijs en cultuur (European Education and Culture Executive Agency - EACEA). De inspanningen van het programma om zich aan te passen aan de crisis veroorzaakt door de oorlog in Oekraïne werden echter wel alom gewaardeerd.
Het programma is echter niet perfect. Verbeterpunten zijn betere synergieën tussen Erasmus+ en andere programma's zoals Horizon Europe of het Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+). Erasmus+ moet eveneens beter worden afgestemd op het ruimere EU-beleid, zoals het antiracisme-actieplan 2020-2025 en de EU-strategie inzake de rechten van personen met een handicap 2021-2030.
Naar de programmeringsperiode 2028-2034 toe, wordt er in het rapport gevraagd voor een verdriedubbeling van het budget voor de opvolger van het Erasmus+ programma. Bovendien mag het financieringsniveau van het eerste jaar van het nieuwe programma (2028) niet lager zijn dan het niveau van het laatste jaar van het huidige programma (2027).
Op basis van een analyse van gegevens van slechts de eerste twee jaar, is Creative Europe over het geheel genomen effectief is geweest. En dit ondanks vertragingen in het begin en grote externe uitdagingen. De snelheid waarmee het programma zich heeft aangepast aan deze uitdagingen door het budget te verhogen en de deadlines en medefinancieringspercentages aan te passen kunnen op goedkeuring rekenen. De hoge inflatie kan wel een aanzienlijk deel van de budgetverhoging teniet doen.
Verbeterpunten van het programma:
Verbeteren van de IT-instrumenten die gebruikt worden voor het programma te verbeteren;
Handhaven Betrouwbare deadlines voor voor het indienen van projectvoorstellen;
Grondiger monitoren en evalueren van het programma en zo een beter inzicht te krijgen op de maatschappelijke impact.
In de aanbevelingen wordt de Europese Commissie opgeroepen om een Civil Dialogue Group (CDG) op te richten. Deze zal de dialoog op alle niveaus en met alle belanghebbenden versterken. Ook goed nieuws voor VLEVA leden van het brede middenveld, want het rapport roept op voor een bredere participatie van het maatschappelijk middenveld. Bovendien moeten niet-EU staatsburgers die in de EU verblijven meer betrokken worden om democratisch bestuur, de rechtsstaat en sociale inclusie te bevorderen.
In het verslag wordt ook aanbevolen Europese netwerken van nationale contactpunten op te richten. De administratieve procedures moeten eveneens vereenvoudigd worden en de cofinancieringsvereisten herzien zodat een grotere verscheidenheid aan begunstigden ondersteund worden.
Bovenal stelt de tekst voor om het budget voor het CERV-programma te verhogen tot 2,6 miljard euro in het volgende Meerjarig Financieel Kader om tegemoet te komen aan de groeiende vraag van initiatieven op het gebied van maatschappelijke betrokkenheid en democratische participatie. Daarnaast benadrukt de tekst het belang van effectieve communicatie en bewustmakingsactiviteiten voor een succesvol programma.
Erasmus+ rapport door rapporteur Milan Zver (EPP, Slovenië)
Creative Europe rapport door Massimiliano Smeriglio (S&D, Italië)
CERV rapport door Łukasz Kohut (S&D, Polen)
