30 november 2023 - door Ina De Vlieger
De Raad en het Europees Parlement hebben een voorlopig politiek akkoord bereikt over de herziening van de richtlijn industriële emissies (IED). De nieuwe regelgeving zal leiden tot minder lucht-, water- en bodemvervuiling en grote agro-industriële installaties in de groene transitie sturen.
De nieuwe regels maken het verplicht om de strengst haalbare emissieniveaus te hanteren.
De herziene EID verlaagt voor grote landbouwbedrijven de drempelwaarden voor grootvee-eenheden (GVE). Uitzondering hierop vormen rundveebedrijven.
Voor ernstigste overtredingen kunnen exploitanten boetes opgelegd krijgen van ten minste 3% van hun jaarlijkse EU-omzet.
De nieuwe regels stellen de strengst haalbare emissieniveaus vast, geven prioriteit aan industriële plannen die gericht zijn op energie-, water- en materiaalefficiëntie en hergebruik en verplichten milieuprestatiedoelstellingen voor waterverbruik.
Daarnaast stimuleert de regelgeving het gebruik van veiligere, minder giftige of niet-giftige chemicaliën in industriële processen.
Voor opkomende technieken zijn de prestatiebereiken indicatief om innovatie aan te moedigen.
De richtlijn heeft tevens betrekking op grote landbouwbedrijven, waarbij de drempelwaarden voor grootvee-eenheden (GVE) worden verlaagd tot 350 GVE voor varkens, 280 GVE voor pluimvee (300 voor legkippen) en 380 GVE voor gemengde bedrijven. De nieuwe regels zullen geleidelijk worden toegepast, te beginnen met de grootste bedrijven in 2030.
Rundveebedrijven zijn, zoals gevraagd door het Europees Parlement, niet opgenomen in de herziene IED.
De scope van de herziene IED is uitgebreid met grote productiefaciliteiten voor batterijen en mijnbouwactiviteiten. Deze laatste betreft de winning en verwerking van mineralen die op industriële schaal worden geproduceerd maar niet worden gebruikt voor de energietransitie, zoals ijzer, koper, goud, nikkel en platina.
Daarnaast moet de Commissie tegen 31 december 2026 de noodzaak onderzoeken om de emissies van de veeteelt aan te pakken en om een wederkerigheidsclausule op te leggen om de invoereisen van producenten buiten de EU beter te controleren.
Met het oog op efficiëntie en minder bureaucratie moeten de lidstaten tegen 2035 een elektronisch vergunningensysteem invoeren.
De lidstaten moeten doeltreffende, evenredige en afschrikkende sancties vaststellen voor degenen die de voorschriften van de richtlijn overtreden. Deze sancties moeten rekening houden met de ernst en de duur van de overtreding, de herhaling ervan en de mensen en het milieu die erdoor worden getroffen. Ze zullen administratieve boetes omvatten en, voor de ernstigste overtredingen, boetes van ten minste 3% van de jaarlijkse EU-omzet van de exploitant.
De EU-landen moeten er ook voor zorgen dat mensen het recht hebben om schadevergoeding te eisen in het geval van schade aan hun gezondheid als gevolg van een schending van de nationale regels die de richtlijn omzetten.
De Commissie zal de uitvoering van de richtlijn in 2028, en daarna elke 5 jaar, evalueren. Bij deze evaluatie moet rekening worden gehouden met nieuwe technieken en de noodzaak om nieuwe maatregelen ter voorkoming van verontreiniging of minimumeisen voor emissiegrenswaarden op EU-niveau vast te stellen.
Het portaal voor industriële emissies is een voor burgers toegankelijke instrument voor transparante informatie en zal het huidige Europees emissieregister en overbrenging van verontreinigende stoffen (E-PRTR) vervangen. Het zal gegevens bevatten over het gebruik van water, energie en belangrijke grondstoffen door de betrokken installaties om de vooruitgang naar een circulaire economie met een efficiënt gebruik van hulpbronnen te volgen.
De verordening inzake het emissieportaal wordt in 2028 van kracht, zodat de EU-landen de tijd hebben om zich aan de nieuwe regels aan te passen.
Het Parlement en de Raad van de EU moeten het voorlopig politieke akkoord nog bevestigen.
Na goedkeuring wordt de richtlijn gepubliceerd in het EU-Publicatieblad en treedt 20 dagen later in werking.
De lidstaten hebben dan 22 maanden de tijd om de richtlijn om te zetten in nationale wetgeving.
Persbericht Raad, 29 november 2023: Industrial emissions: Council and Parliament agree on new rules to reduce harmful emissions from industry and improve public access to information
EP-persbericht, 29 november 2023: Pollution: deal with Council to reduce industrial emissions
