Raad en Parlement bereiken voorlopig akkoord eID

08 november 2023 - door Kristof Vlaeminck

Met de goedkeuring van de Verordening met betrekking tot een betrouwbare en beveiligde Europese e-ID wordt er een fundamentele stap gezet om burgers een unieke en veilige Europese digitale identiteit te geven.

  • Burgers en bedrijven universele toegang te bieden tot veilige en betrouwbare elektronische identificatie en authenticatie.

  • Systeem zal erkend worden in heel de EU.

De Europese digitale identiteitsportemonne

De herziene verordening betekent een duidelijke paradigmaverschuiving voor digitale identiteit in Europa met als doel burgers en bedrijven universele toegang te bieden tot veilige en betrouwbare elektronische identificatie en authenticatie.

Onder de nieuwe verordening zullen lidstaten burgers en bedrijven digitale portemonnees aanbieden die hun nationale digitale identiteiten kunnen koppelen aan andere persoonlijke documenten (bijv. rijbewijs, diploma's, bankrekening). Burgers zullen hun identiteit kunnen bewijzen en elektronische documenten kunnen delen vanuit hun digitale portefeuille met één druk op de knop van hun mobiele telefoon.

Met de nieuwe Europese digitale portemonnees krijgen alle Europeanen toegang tot online diensten aan de hand van hun nationale digitale identificatie. Deze zullen in heel Europa erkend worden zonder het gebruik van  privéidentificatiemethoden of het delen van onnodig persoonlijke gegevens. Controle door de gebruiker zorgt ervoor dat alleen informatie wordt gedeeld die moet worden gedeeld.

Afronding van de eerste voorlopige overeenkomst

Sinds de eerste voorlopige overeenkomst over enkele van de belangrijkste elementen van het verordeningsvoorstel van eind juni 2023, volgde een grondige reeks technische discussies om een tekst te voltooien waarmee het dossier volledig kon worden afgerond. Enkele relevante aspecten waarover de medewetgevers het eens zijn geworden, zijn:

  • de e-handtekeningen: de portemonnee zal standaard gratis te gebruiken zijn voor natuurlijke personen, maar de lidstaten kunnen maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat het gratis gebruik beperkt blijft tot niet-professionele doeleinden;

  • het bedrijfsmodel van de portemonnee: de uitgifte, het gebruik en de intrekking zijn gratis voor alle natuurlijke personen;

  • de validatie van elektronische attesten: de lidstaten voorzien in gratis validatiemechanismen die alleen dienen om de authenticiteit en geldigheid van de portemonnee en de identiteit van de betalende partijen te verifiëren;

  • de code voor de portemonnees: de componenten van de toepassingssoftware zullen open source zijn. De lidstaten krijgen wel de nodige speelruimte zodat specifieke componenten die niet op de apparaten van de gebruikers zijn geïnstalleerd niet openbaar gemaakt mogen worden;

  • er is gezorgd voor consistentie tussen de portemonnee als eID-middel en de onderliggende regeling waaronder deze wordt uitgegeven.

Tot slot verduidelijkt de herziene verordening de reikwijdte van de gekwalificeerde webauthenticatiecertificaten (QWAC's). Deze zorgen ervoor dat gebruikers kunnen controleren wie er achter een website zit, terwijl de huidige gevestigde beveiligingsregels en -normen van de sector behouden blijven.

Volgende stappen

De technische discussies zullen worden voortgezet om de verordeningstekst te voltooien in overeenstemming met de voorlopige overeenkomst. Na afronding zal de tekst ter goedkeuring worden voorgelegd aan de vertegenwoordigers van de lidstaten. Na een juridisch-taalkundig onderzoek moet de herziene verordening dan formeel worden aangenomen door het Parlement en de Raad voordat ze kan worden gepubliceerd in het Publicatieblad van de EU en in werking kan treden.