08 februari 2024 - door Ina De Vlieger
De Europese Commissie presenteerde op 6 februari 2024 haar strategie voor industrieel koolstofbeheer in de Europese Unie. De Commissie wil alle onderdelen van de CO2-waardeketen aanpakken en een interne EU-markt voor koolstofbeheer tot stand te brengen.
Om de nieuwe 2040-klimaatdoelstelling te bereiken zijn er naast inspanningen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, innovatieve technologieën voor het afvangen/verwijderen, gebruiken en opslaan van koolstofdioxide (CO2) nodig.
CCS en CCU moeten een oplossing bieden in sectoren waar het moeilijk is om emissies te reduceren.
De Commissie schat dat een investering van 3 miljard euro nodig is voor CO2-opslagcapaciteit en ongeveer 10 miljard euro voor transportinfrastructuur.
De Commissie publiceerde de EU-strategie voor industrieel koolstofbeheer samen met haar mededeling over de 2040-klimaatdoelstelling.
De ambitieuze EU-klimaatdoelstellingen voor 2040 en 2050 vereisen het afvangen van CO2:
afvangen van ten minste 50 miljoen ton CO2 per jaar tegen 2030
geleidelijke toename tot 200 miljoen ton per jaar tussen 2030 en 2040
en een opslagdoelstelling van 450 miljoen ton per jaar tegen 2050.
Daarnaast moet nog 100 tot 200 miljoen ton CO2 via directe luchtafvang (DAC) uit de lucht te worden verwijderen.
Innovatieve technologieën voor het afvangen, gebruiken en opslaan van koolstof beschouwt de Commisie als aanvullend om haar klimaatdoelstellingen te halen. Deze technologieën moeten een oplossing bieden in sectoren waar het moeilijk is om emissies te reduceren, zoals cementproductie en energiewinning uit afval.
Om het industriële koolstofbeheer een boost te geven, heeft de Commissie een strategie voorgesteld om alle onderdelen van de CO2-waardeketen aan te pakken en een interne EU-markt voor koolstofbeheer tot stand te brengen. De strategie is erop gericht een EU-breed kader en een EU-brede aanpak voor industrieel koolstofbeheer vast te stellen, zodat investeringen op EU- en nationaal niveau beter kunnen worden gecoördineerd.
De strategie maakt een duidelijk onderscheid tussen koolstofafvang en -opslag (CCS) en koolstofafvang en -gebruik (CCU). Bij CCS worden emissies uit verschillende bronnen afgevangen voor permanente opslag, en bij CCU ligt de nadruk op het hergebruik van afgevangen CO2 in synthetische producten of brandstoffen.
Een cruciaal aspect van deze strategie is de ontwikkeling van een grensoverschrijdende transportinfrastructuur voor CO2, wat aanzienlijke investeringen en nauwe coördinatie tussen de lidstaten vereist.
De Europese Commissie schat dat een investering van 3 miljard euro nodig zal zijn voor CO2-opslagcapaciteit en ongeveer 10 miljard euro voor transportinfrastructuur.
Deze investeringen zullen vooral worden gefinancierd met het geld dat wordt verzameld via het EU-emissiehandelssysteem (ETS), dat opnieuw wordt geïnvesteerd in het Innovatiefonds en Carbon contract for difference (CCfD).
De Commissie erkent de noodzaak van overheidsfinanciering naast financiering door de industrie, vooral in de beginfase, om de winstgevendheid van het hele project te waarborgen.
Daarnaast zijn er oproepen voor de financiering van grensoverschrijdende kooldioxide-transportinfrastructuur als onderdeel van het programma "Connecting Europe Facility" (CEF) voor energie.
De mededeling wordt voor onderzoek naar het Europees Parlement en de Raad gestuurd.
Zij kunnen formeel op de mededeling reageren door respectievelijk een resolutie van het Europees Parlement of Raadsconclusies aan te nemen.
De Commissie publiceerde samen met haar mededeling over de 2040-klimaatdoelstelling - COM(2024) 63 - de EU-strategie voor industrieel koolstofbeheer - COM(2024) 62. Het bereiken van de ambitieuze EU-klimaatdoelstellingen voor 2040 en 2050 moet volgens de Commissie in de eerste plaats gebeuren met inspanningen die de broeikasgasemissies (BKG) verminderen. Voor sectoren waar het moeilijk is om de BKG-uitstoot te verminderen zijn er technologieën nodig die CO2 kunnen opvangen en opslaan (CCS) of gebruiken (CCU).
De EC-mededeling over industrieel koolstofbeheer stippelt een strategie uit om in de EU een markt voor industrieel koolstofbeheer tot stand te brengen. Deze mededeling dient als follow-up van de CCUS-aspecten die aan bod komen in de mededeling over duurzame koolstofcycli - COM(2021) 800.
Persbericht Europese Commissie, 6 februari 2024: Commission sets out how to sustainably capture, store and use carbon to reach climate neutrality by 2050
EC- Mededeling : Towards an ambitious Industrial Carbon Management for the EU - COM(2024) 62 final
Impact Assessment report - SWD(2024) 63 final
Questions and Answers on the EU Industrial Carbon Management Strategy
Factsheet - Industrial Carbon Management (2-pager, in bijlage)
