14 juni 2023 - door Liese Dewilde
Meer EU-aandacht voor de sociale economie nodig? Op 13 juni 2023 stelde de Europese Commissie manieren voor om sociale economie te ondersteunen.
De overkoepelende doelstelling is om gunstige voorwaarden te creëren voor het succes en de groei van de sociale economie en om aandacht te vestigen op het potentieel van de sector.
De Commissie presenteerde een voorstel voor een Raadsaanbeveling om strategieën voor de sociale economie te ontwerpen en uit de voeren.
De Commissie lanceerde ook de Social Economy Gateway: een centrale website waar organisaties info kunnen vinden over EU-financiering, opleidingen enzovoort.
De overkoepelende doelstelling van de Commissie is om gunstige voorwaarden te creëren voor het succes en de groei van de sociale economie. Organisaties van de sociale economie worden vandaag nog vaak geconfronteerd met obstakels bij de ontwikkeling en opschaling van hun activiteiten.
De Europese Unie wilt ook de aandacht vestigen op het potentieel van de sector. De sector kan hoogwaardige banen scheppen en kan innovatie en sociale inclusie bevorderen.
De Commissie publiceerde een voorstel voor een aanbeveling van de Raad. De aanbeveling roept lidstaten op om alomvattende strategieën voor de sociale economie te ontwikkelen.
De strategieën van de lidstaten voor de sociale economie moet een gunstig regelgevingsklimaat voor de sociale economie bevorderen. Beleids- en rechtskaders moeten aangepast worden aan de realiteiten van de sociale economie.
Deze strategieën horen bij te dragen tot:
Het scheppen van hoogwaardige banen
Het stimuleren van de lokale economie
Het versterken van sociale en territoriale cohesie
De Commissie stelt maatregelen voor over verschillende beleidsthema’s heen:
Lidstaten moeten een arbeidsmarktbeleid ontwikkelen dat
sociaal ondernemerschap bevordert
werknemers in sociale ondernemingen ondersteunt
billijke arbeidsvoorwaarden -waarborgt via dialoog en collectieve onderhandelingen
Lidstaten moeten de betekenis van sociale economie voor sociale inclusie erkennen.
Lidstaten horen de toegang tot publieke en particuliere financiering te verbeteren.
Lidstaten moeten de toegang tot marktkansen en overheidsopdrachten mogelijk maken.
Lidstaten zouden de mogelijkheden die staatssteunregels bieden, benutten om de sociale economie te ondersteunen.
Lidstaten moeten ervoor zorgen dat belastingstelsels de sociale economie ondersteunen
Lidstaten moeten de sociale economie en de resultaten ervan sterker in de kijker zetten.
De Commissie adviseert bovendien om optimaal gebruik te maken van de bestaand beschikbare EU-financiering.
De Commissie lanceert ook de Social Economy Gateway. Dit is een centrale website die als instrument voor capaciteitsopbouw informatie bundelt. Het biedt organisaties van de sociale economie informatie over EU-financiering, opleidingen, evenementen, specifieke landen en aanvullende hulpmiddelen.
Het is nu aan de lidstaten om het voorstel van de Commissie voor een aanbeveling van de Raad te bespreken. De Raad kan het voorstel dan al dan niet aannemen.
Als het voorstel wordt aangenomen, rusten er een aantal verwachtingen en verplichtingen op de lidstaten.
Binnen de 18 maanden zouden lidstaten hun strategieën voor de sociale economie moeten goedkeuren of updaten.
Het wordt aanbevolen om ‘ambassadeurs van de sociale economie’ in het leven te roepen. Deze lokale en/of regionale contactpunten zouden fungeren als centraal aanspreekpunt voor steun aan de sociale economie.
Lidstaten worden ook verwacht om ‘coördinaten voor de sociale economie’ aan te wijzen in nationale instellingen. Zij moeten voor samenhang in het beleid zorgen.
In december 2021 heeft de Europese Commissie het actieplan voor de sociale economie gepresenteerd. Het voorstel voor een aanbeveling van de Raad en de Sociale Economy Gateway waren twee initiatieven die in dit actieplan werden aangekondigd.
In het Europees beleid verwijst de term 'sociale economie' naar een breed scala aan organisaties en ondernemingen die primair gericht zijn op het bevorderen van sociale doelen en maatschappelijke meerwaarde, in plaats van het nastreven van louter winstmaximalisatie. Ze streven naar sociaal welzijn, inclusie, duurzaamheid en het oplossen van maatschappelijke uitdagingen.
Organisaties van de sociale economie omvatten coöperaties, onderlinge maatschappijen, verenigingen zonder winstoogmerk, stichtingen en sociale ondernemingen. Later dit jaar zal de Commissie nog een ‘grensoverschrijdend initiatief inzake vereniging’ voorstellen.
