28 maart 2024 - door Kristof Vlaeminck
De Europese Commissie heeft samen met de landen van de Europese onderzoeksruimte (European Research Area) en andere belanghebbenden een reeks richtlijnen opgesteld voor een verantwoord gebruik van generatieve kunstmatige intelligentie (AI). Deze moet de Europese onderzoeksgemeenschap ondersteunen om AI verantwoord te gebruiken.
Deze aanbevelingen geeft onderzoekers, onderzoeksorganisaties en financieringsorganen van onderzoek een leidraad wanneer generatieve AI wel en niet gebruikt kan worden.
De richtlijnen zullen regelmatig bijgewerkt worden aangezien generatieve AI voortdurend in ontwikkeling is.
De Europese Commissie biedt de mogelijkheid om feedback op de richtlijnen te geven.
Nu kunstmatige intelligentie meer en meer gebruikt wordt, ook in de wetenschap, pakken deze aanbevelingen belangrijke uitdagingen aan en worden ook de kansen die het biedt belicht. Deze aanbevelingen bouwen voort op de beginselen van onderzoeksintegriteit. Ze bieden onderzoekers, onderzoeksorganisaties en financieringsorganen van onderzoek een leidraad om te zorgen voor een coherente aanpak op Europees niveau. De beginselen van de nieuwe richtlijnen zijn gebaseerd op bestaande kaders zoals de Europese gedragscode voor onderzoeksintegriteit (European Code of Conduct for Research Integrity) en de Ethische Richtsnoeren voor Betrouwbare Kunstmatige Intelligentie (Guidelines on trustworthy AI).
Kunstmatige intelligentie transformeert het onderzoek, maakt wetenschappelijk werk efficiënter en versnelt ontdekkingen. Generatieve AI-tools maken het produceren van tekst, afbeeldingen en code sneller en makkelijker. Toch moeten onderzoekers ook rekening houden met de beperkingen van de technologie, zoals plagiaat, het onthullen van gevoelige informatie of inherente vooroordelen in de modellen.
Onderzoekers onthouden zich van het gebruik van generatieve AI-tools bij gevoelige activiteiten zoals peer reviews of evaluaties. Het gebruik generatieve kunstmatige intelligentie moet gebeuren met respect voor privacy, vertrouwelijkheid en intellectuele eigendomsrechten.
Onderzoeksorganisaties moeten een verantwoord gebruik van generatieve kunstmatige intelligentie faciliteren en actief monitoren hoe deze tools worden ontwikkeld en gebruikt binnen hun organisaties.
Financieringsorganisaties moeten aanvragers ondersteunen bij het transparant gebruiken van generatieve kunstmatige intelligentie.
Aangezien generatieve AI voortdurend in ontwikkeling is, zullen deze richtlijnen worden bijgewerkt met regelmatige feedback van de wetenschappelijke gemeenschap en belanghebbenden.
De Europese Commissie biedt de mogelijkheid aan om feedback te geven op het document ‘Living Guidelines on the Responsible Use of Generative AI for Research’. Je leest daar hier alles over.
Webpagina van de Europese Commissie met een specifieke focus op de richtlijnen voor verantwoord gebruik van generatieve AI
Webpagina van de Europese Commissie met een specifieke focus op kunstmatige intelligentie in de wetenschap
Document 'Living guidelines on the responsible use of generative AI in research'
Factsheet 'Living guidelines on the responsible use of generative AI in research'
