België sluit aan bij Europese AI-fabrieken

15 oktober 2025 - door Kristof Vlaeminck

De Europese Commissie heeft zes nieuwe locaties aangewezen voor de oprichting van AI-fabrieken en 13 locaties voor AI-fabrieksantennes.

  • AI-fabrieksantennes zijn opgericht om de diensten van de bestaande AI-fabrieken uit te breiden en aan te vullen. Elke AI-fabrieksantenne is gekoppeld aan een AI-fabriek.

  • Eén van de 13 AI-fabrieksantennes is de BE-AI Factory Antenna, een Belgisch initiatief.

  • Dit initiatief past in de ambitie om van Europa het “AI-continent” te maken en de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie te versnellen.

Wat zijn AI-fabrieken en -antennes?

AI-fabrieken (AI Factories)

AI-fabrieken zijn dynamische ecosystemen die innovatie, samenwerking en de ontwikkeling van AI-technologie stimuleren. Ze bundelen:

  • Rekenkracht, data en talent om geavanceerde AI-modellen en -toepassingen te creëren.

  • Samenwerking tussen supercomputercentra, universiteiten, kmo’s, industrie en financiële actoren.

  • Toepassingen in sectoren zoals gezondheidszorg, productie, klimaat, financiën en ruimtevaart.

AI-fabrieksantennes (AI Factory Antennas)

Deze antennes werken nauw samen met de AI-fabrieken en hebben als doel:

  • Het versterken van nationale AI-ecosystemen.

  • Het bieden van toegang tot AI-geoptimaliseerde supercomputers voor onderzoek, innovatie en industriële toepassingen.

  • Het leveren van kleinschalige AI-rekenkracht voor het testen en valideren van AI-toepassingen.

  • De EU investeert 55 miljoen euro in de antennes, aangevuld met nationale bijdragen. België krijgt hiervan 5 miljoen euro.

De Europese Commissie beschouwt de oprichting van AI-fabrieken als een strategische prioriteit. Ondertussen zijn er 19 AI-fabrieken en 13 AI-fabrieksantennes geselecteerd. Voor het gebruik van de infrastructuren zal toegangsprioriteit gegeven worden aan AI-startups en kmo’s.

Huidige stand van zaken

De Belgische AI-fabrieksantenne (BE-AIFA)

De BE-AI Factory Antenna heeft als doel:

  • Het opbouwen van een lokaal AI-ecosysteem voor kmo’s, startups, overheden en onderzoekers.

  • Het bieden van toegang tot AI-rekenkracht, kwaliteitsdata en ondersteunende diensten.

  • Het stimuleren van AI-talentontwikkeling in sectoren zoals defensie, gezondheidszorg, biotechnologie, robotica, ruimtevaart en digitale overheidsdiensten.

BE-AIFA zal gekoppeld worden aan de LUMI AI-fabriek (Finland) en JUPITER AI-fabriek (Duitsland).

Belang voor Vlaanderen

Met de oprichting van AI-fabrieken en -antennes zet Europa een belangrijke stap in de richting van een pan-Europees AI-ecosysteem. Dit initiatief versterkt niet alleen de toegang tot AI-technologie, maar stimuleert ook innovatie, samenwerking en economische groei in alle lidstaten.

Zodra de AI-fabrieken operationeel zijn, zal EuroHPC 50% van de rekenkracht toewijzen, terwijl de deelnemende landen de andere helft naar eigen inzicht beheren. Nu België een AI-fabrieksantenne heeft, kunnen Vlaamse bedrijven en onderzoekers naast de beschikbare faciliteiten binnen het Europese netwerk ook gebruikmaken van de BE-AI Factory Antenna infrastructuur.

Meer informatie

  • Persbericht EuroHPC 'EuroHPC JU Selects AI Factory Antennas to Broaden the AI Factories Initiative' (Engels)

  • Overzichtspagina van de EC over AI-fabrieken (Engels)

  • Artikel VRTnws