30 juni 2025 - door Hazel Tyssen
Op 27 juni 2025 keurde de Raad zijn standpunt goed over de kern van de douanehervorming. Die moet douaneprocedures digitaliseren, vereenvoudigen en goedkoper maken. Zo wil de EU de controle op het goederenverkeer versterken en de interne markt beter beschermen.
Oprichting van een Europese Douaneautoriteit en een centraal EU Customs Data Hub.
Nieuwe aanpak van e-commerce, met strengere regels en een mogelijke handling fee.
Verdere uitwerking van bepaalde onderdelen volgt in een later stadium.
Door de opmars van e-commerce, strengere normen en geopolitieke druk stelde de Europese Commissie op 17 mei 2023 een hervorming van de douane-unie en -wetgeving voor (Union Customs Code Revision). Deze hervorming moet de douaneprocessen vereenvoudigen, digitaliseren en versterken. De drie belangrijkste pijlers zijn:
✔️ Een nieuw partnerschap met bedrijven
✔️ Slimmere douanecontroles
✔️ Moderne aanpak van e-commerce
Na twee jaar technisch overleg in de Raadswerkgroep heeft de Raad op 27 juni 2025 zijn standpunt bepaald, net voor het einde van het Pools voorzitterschap.
Volgens de Raad zal het voorgestelde kader voordelen opleveren voor zowel lidstaten, bedrijven als consumenten:
🗣️ “Het nieuwe douanekader verlaagt de administratieve lasten en kosten voor bedrijven, en versterkt tegelijk de bescherming van consumenten. Het helpt fraude en onveilige producten sneller op te sporen en ondersteunt Europese regels op het vlak van gezondheid, milieu, klimaat en arbeidsrechten. Extra inkomsten uit invoerrechten en btw komen zowel de EU als de lidstaten ten goede.”
De hervorming voorziet in de oprichting van een nieuwe EU-douaneautoriteit (EUCA). Die zal de nationale douanediensten ondersteunen, samenwerking tussen lidstaten versterken, risico’s op EU-niveau in kaart brengen en sneller reageren bij crisissituaties.
Daarnaast wordt de autoriteit verantwoordelijk voor de ontwikkeling en het beheer van een centraal EU Customs Data Hub.
De EU richt een centrale douanedatahub op: één digitaal platform voor het indienen, delen en analyseren van douanegegevens.
Bedrijven moeten hun gegevens nog maar één keer indienen, ook voor meerdere zendingen en lidstaten tegelijk – wat tijd, kosten en administratie bespaart
Douanediensten krijgen realtime zicht op handelsstromen en kunnen sneller, consistenter en effectiever ingrijpen
De Data Hub vervangt de komende jaren bestaande nationale systemen en bespaart jaarlijks naar schatting 2 miljard euro
Bedrijven die aan strenge transparantie-eisen voldoen, kunnen de status van ‘Trust & Check Trader’ krijgen. Ze genieten van vereenvoudigde procedures en kunnen hun goederen soms zonder actieve controle invoeren.
De Raad behoudt daarnaast het bestaande vereenvoudigde systeem voor kmo’s, met gerichte ondersteuning bij de nieuwe regels.
De Raad steunt het voorstel om de douanevrijstelling voor pakketjes onder de 150 euro af te schaffen. Er komt ook een verwerkingskost op kleine zendingen die via online verkoop de EU binnenkomen. Die wordt geheven door de douaneautoriteiten om e-commercecontroles te ondersteunen. De precieze uitwerking volgt later.
Daarnaast maakt de hervorming online verkopers en platforms verantwoordelijk voor het naleven van de douaneregels. Zo worden consumenten beter beschermd tegen onverwachte kosten en onveilige producten die niet aan de EU-normen voldoen.
Nu zowel het Europees Parlement (op 13 maart 2024) als de Raad hun standpunt hebben bepaald, kunnen de trilogen van start gaan. In deze onderhandelingen zoeken het Parlement, de lidstaten en de Europese Commissie samen naar een voorlopig politiek akkoord.
De Raad beschikt voorlopig enkel over een gedeeltelijk onderhandelingsmandaat. Trilogen beperken zich daarom tot die onderdelen. Discussies over de zetel van de EU-douaneautoriteit, het vereenvoudigde tariefsysteem en de handling fee volgen later.
➡️ Op 17 mei 2023 presenteerde de Commissie haar voorstel voor een douanehervorming als antwoord op de veranderende geopolitieke situatie en nieuwe uitdagingen, zoals de explosieve groei van e-commerce.
➡️ Op 5 februari presenteerde de Commissie ook een breder voorstel om invoer via online handel veiliger en duurzamer te maken. Het Europees Parlement reageerde hierop met een initiatiefverslag (own-initiative report), dat aanbevelingen bevat om de instroom van pakketjes via e-commerce beter te controleren.
➡️ Op 13 mei 2025 keurde de Raad haar standpunt goed over de richtlijn over de btw-regels voor afstandsverkopen van ingevoerde goederen en de btw op import.
Mededeling van de Commissie over een douaenehervorming - COM(2023) 257 final
Standpunt van het Europees Parlement
Algemene Oriëntatie van de Raad
