01 juli 2024 - door Liese Dewilde
De strategische agenda voor 2024-2029 werd aangenomen tijdens de bijeenkomst van de Europese Raad op 27 juni 2024. Tijdens die bijeenkomst werden ook de EU-topjobs verdeeld.
In het licht van een nieuwe geopolitieke realiteit zal de strategische agenda Europa soevereiner maken en beter uitgerust om toekomstige uitdagingen het hoofd te bieden. De strategische agenda 2024-2029 is gebaseerd op drie pijlers:
een vrij en democratisch Europa
een sterk en veilig Europa
een welvarend en concurrerend Europa
Elke vijf jaar bepaalt de Europese Raad de politieke prioriteiten van de EU voor de toekomst. De Europese Raad verzamelt de staatshoofden en regeringsleiders van de EU-landen, onder leiding van de Voorzitter van de Europese Raad (momenteel Charles Michel). De Europese Raad bepaalt het algemene politiek beleid en de prioriteiten van de EU. In de context van de verkiezingen voor het Europees Parlement en voorafgaand aan de benoeming van de Europese Commissie, legt de Europese Raad de prioriteiten voor de nieuwe legislatuur vast.
De Europese Raad stuurt met haar strategische agenda de werkzaamheden van de EU en geeft richting aan de werkzaamheden van de EU-instellingen.
De strategische agenda raakt ieder beleidsterrein van de Europese Unie. Het gaat om een vergezicht - er staan geen concrete maatregelen in of een tijdspad waarin concrete doelen moeten zijn gerealiseerd. Het is aan alle Europese instellingen om in verdere beleidsplannen en -initiatieven deze politieke prioriteiten vorm te geven.
“De Europese Raad is het eens over de volgende prioriteiten en verzoekt het Europees Parlement, de Raad en de Commissie deze tijdens de volgende institutionele cyclus in praktijk te brengen, met inachtneming van het in de Verdragen vastgelegde institutionele evenwicht tussen bevoegdheden en van de beginselen van bevoegdheidstoedeling, subsidiariteit en evenredigheid. Deze prioriteiten moeten tot uiting komen in het volgende meerjarig financieel kader voor de Unie en ervoor zorgen dat de EU-begroting toekomstbestendig is en dat er Europese antwoorden worden gegeven op Europese uitdagingen. In dit verband zullen wij eraan werken om nieuwe eigen middelen in te voeren.” - Strategische agenda 2024-2029, Bijlage Conclusies van de Europese Raad van 27 juni 2024, p14.
We zullen onze fundamentele waarden beschermen en bevorderen: eerbied voor de menselijke waardigheid, vrijheid, democratie, gelijkheid, de rechtstaat en eerbiediging van de mensenrechten.
We zullen de eerbiediging van de rechtstaat bevorderen en waarborgen. We zullen onze democratische veerkracht versterken en het democratische debat versterken. Wij zullen onze culturele diversiteit en ons culturele erfgoed bevorderen.
De Europese Unie zal de sterkste pleitbezorger van de internationale rechtsorde blijven. De EU zal wereldwijde vrede, rechtvaardigheid, stabiliteit, democratie, universele mensenrechten en de verwezenlijking van de duurzameontwikkelingsdoelen in alle internationale fora bevorderen. Wij zullen streven naar een hervorming van het multilateraal systeem, om het inclusiever en doeltreffender te maken.
Wij zullen ons aanpassen aan de voortdurend evoluerende omstandigheden, en daarbij opkomen voor de ambitie en rol van de EU als strategische mondiale speler in de nieuwe multipolaire geopolitieke context.
De EU zal Oekraïne steunen bij zijn strijd en zijn wederopbouwen.
Wij zullen in nauwe verstandhouding staan met partners en wederzijds voordelige strategische partnerschappen opbouwen om gemeenschappelijke uitdagingen aan te pakken. Wij zullen zowel het interne als het externe EU-beleid op degelijk gecoördineerde wijze benutten in het belang van de Unie.
Er zijn reeds doortastende stappen gezet om de defensieparaatheid en -capaciteit van de Unie te versterken. In de toekomst zullen wij samen aanzienlijk meer en ook beter investeren, onze strategische afhankelijkheden verminderen, onze capaciteiten opschalen en de Europese technologische en industriële defensiebasis dienovereenkomstig versterken. Daarvoor is een solide economische basis vereist.
Een sterkere en slagvaardigere Europese Unie op het gebied van veiligheid en defensie zal een positieve bijdrage leveren aan de wereldwijde en trans-Atlantische veiligheid en is complementair met de NAVO, die, voor de staten die er lid van zijn, de grondslag van hun collectieve defensie blijft
Europa zal criminaliteit off- en online bestrijden en corruptie voorkomen en aanpakken. Wij zullen ook onze collectieve respons op cyber- en hybride oorlogvoering, buitenlandse manipulatie en inmenging en bedreigingen voor onze kritieke infrastructuur opvoeren.
De Europese Unie zal haar veerkracht, paraatheid en crisispreventie en -responscapaciteit versterken om haar burgers en samenlevingen te beschermen tegen verschillende crises, waaronder natuurrampen en noodsituaties op gezondheidsgebied.
De nieuwe geopolitieke realiteit onderstreept het belang van uitbreiding als geostrategische investering in vrede, veiligheid, stabiliteit en welvaart. Het uitbreidingsproces kent een nieuwe dynamiek.
De Europese Unie zal voor de toetreding een op verdiensten gebaseerde aanpak volgen, met concrete stimulansen. Zij zal naar lidmaatschap strevende landen ondersteunen bij het voldoen aan de toetredingscriteria. De EU zal ook aansporen tot hervormingsinspanningen, regionale integratie en goede nabuurschapsbetrekkingen.
Tegelijkertijd zal de Europese Unie de nodige interne hervormingen doorvoeren om ervoor te zorgen dat haar beleid toekomstbestendig is en op duurzame wijze wordt gefinancierd, en dat haar instellingen doeltreffend blijven functioneren en handelen.
De vrijheid om binnen de EU te bewegen brengt ook de gemeenschappelijke verantwoordelijkheid met zich mee om te voldoen aan onze gemeenschappelijke verplichtingen en de buitengrenzen van de EU doeltreffend te beschermen.
De alomvattende aanpak ziet er als volgt uit:
Alomvattende partnerschappen waarbij de Europese Unie met de landen van herkomst en doorreis blijft samenwerken op een wederzijds voordelige wijze.
Aanpakken van de langetermijnuitdagingen van irreguliere migratie en de onderliggende oorzaken ervan en werken aan terugkeer.
Onderzoeken van de mogelijkheden op het gebied van migratie, onder meer via legale trajecten.
Bestrijden van smokkelnetwerken en het ontwrichten van het bedrijfsmodel van degenen die van deze onmenselijke handel profiteren
Overwegen van nieuwe manieren om irreguliere migratie te voorkomen en tegen te gaan
Vinden van gezamenlijke oplossingen voor de veiligheidsdreiging van geïnstrumentaliseerde migratie.
We zijn vastbesloten om de basis van ons concurrentievermogen op lange termijn te versterken en om het economisch en sociaal welzijn van de burgers te verbeteren. Daar hoort bij:
Koopkracht van burgers vergroten
Goed ebanen creëren
Kwaliteit van goederen en diensten in Europa waarborgen
Soevereiniteit in stategische sectoren vesterken
Groei-, productiviteits- en innovatiekloven ten opzichte van onze internationale partners en belangrijkste concurrenten dichten
Dit vereist een aanzienlijke collectieve investeringsinspanning, waarbij een beroep moet worden gedaan op publieke én particuliere financiering. Om het nodige investeringspotentieel te ontsluiten, zal Europa de financiële integratie versnellen door de kapitaalmarktenunie tot stand te brengen en de bankenunie te voltooien.
Onze grootste troef is de eengemaakte markt. Dit is de drijvende kracht op lange termijn voor welvaart en convergentie, die schaalvoordelen mogelijk maakt. Wij zullen deze daarom verder verdiepen, met name op het gebied van energie, financiën en telecommunicatie.
Resterende belemmeringen wegnemen, met name voor diensten en essentiële goederen,
Zorgen voor gelijke toegang tot de eengemaakte markt door middel van betere connectiviteit.
Een evenwichtig en doeltreffend kader voor staatssteun en mededinging kan niet ontbreken om de integriteit van de eengemaakte markt en een gelijk speelveld te behouden.
Om ons concurrentievermogen te vergroten zijn bovendien deze zaken belangrijk::
Een ambitieuze, robuuste, open en duurzame handelspolitiek die eerlijke handelsovereenkomsten mogelijk maakt, die markten van derde landen toegankelijk maakt voor EU-bedrijven, de belangen van de EU verdedigt, de ontwikkeling van veerkrachtige en betrouwbare toeleveringsketens mogelijk maakt, een echt gelijk speelveld waarborgt en mogelijkheden voor wederkerige markttoegang schept.
Versterken van onze economische veiligheid, afbouwen van schadelijke afhankelijkheden afbouwen en diversifiëren en beveiligen van strategische toeleveringsketens
Opbouwen van eigen capaciteit in gevoelige sectoren en belangrijke technologieën van de toekomst
Centrale plaats voor kmo's in het economische en sociale weefsel van Europa.
Op onze weg naar klimaatneutraliteit in 2050 zal Europa pragmatisch zijn en het potentieel van de groene en de digitale transitie benutten om de markten, bedrijfstakken en hoogwaardige banen van de toekomst te creëren.
Een stabiel, voorspelbaar en gunstig kader voor het opschalen van de Europese productiecapaciteit voor nettonultechnologieën en -producten.
Investeringen in ruime grensoverschrijdende infrastructuur voor energie, water, vervoer en communicatie.
De EU zal streven naar een rechtvaardige en eerlijke klimaattransitie, met het doel wereldwijd concurrerend te blijven en onze energiesoevereiniteit te vergroten. Door de energietransitie te versnellen, zullen wij een echte energie-unie tot stand brengen door de levering van ruimschoots beschikbare, betaalbare en schone energie te verzekeren. Hiervoor is nodig:
Ambitieuze elekrtificatie
Investeringen in netwerken, opslag en interconnecties
Ontwikkeling van een meer circulaire en hulpbronnenefficiënte economiie
Stimuleren van de industriële onwikkeling van schone technolgiën
Benutten van de voordelen van de bio-economie
Inzetten op schone en slimme mobiliteit met adequate netwerkinfrastructuur
De EU zal het onbenutte potentieel van data benutten, data-interoperabiliteit bevorderen en investeringen in grensverleggende digitale technologieën aanmoedigen in Europa en de toepassing daarvan in de hele economie bevorderen. Daarbij waarborgen we de privacy en beveiliging.
We hebben vandaag een meer op kennis en data gebaseerde economie en een mondiale en concurrerende markt. Europa zal zijn bedrijven en industrie begeleiden, stimuleren en doen groeien en een aantrekkelijke locatie voor investeringen blijven.
Versterking onderzoeks- en innovatiecapaciteit op het gebied van opkomende en ontsluitende technologieën, ook voor tweeërlei gebruik
Eerlijke concurrentie waarborgen, oneerlijke praktijken tegengaan en zorgen voor een gelijk speelveld, zowel intern als wereldwijd
Vermindering van de bureaucratische lasten en de regeldruk op alle niveaus
Vereenvoudiging, versnelling en digitalisering van de administratieve procedures, onder meer voor vergunningen
Betere regelgeving, onder meer door optimaal gebruik te maken van de digitale overheid en rekening te houden met de behoeften van kleine en middelgrote ondernemingen en start-ups
Geïntegreerde, gecoördineerde en coherente werkwijze op alle beleidsterreinen
Volgens de Europese Raad moet economische groei aan alle burgers ten goede komen. De sociale dimensie van de EU moet gehandhaafd worden:
Aanpak van demografische uitdagingen en gevolgen
Ondersteunen van lange levensduur
Verbetering toegang tot geneesmiddellen
Verbetring van samenwerking rond gezondheid op Europees en internationaal niveau
Levenslang investeren in vaardigheden, opleiding en opleiding
Aanmoedigen van de mobiliteit van talent
Versterken van de sociale dialoog
Verminderen van ongelijkheden & opkomen voor gelijke kansen
Vergroten van de arbeidsmarktparticipatie en bevorderen van jongerenwerkgelegenheid
Versteken van de economishce, sociale en territoriale cohesie.
“Wij hebben ons lot in eigen handen. Wij hebben het talent, de moed en de visie om onze toekomst met succes vorm te geven. Deze strategische agenda vormt onze gezamenlijke belofte om onze burgers ondubbelzinnig te dienen en onze fundamentele doelstelling van vrede en welvaart te verwezenlijken.” - Strategische agenda 2024-2029, Bijlage Conclusies van de Europese Raad van 27 juni 2024, p21.
De volledige Conclusies van de Europese Raad van 27 juni 2024 vind je hier. De bijlage (vanaf pagina 13) bevat de Strategische Agenda 2024-2029 (in het Nederlands).
De vormgegeven versie van de Strategische Agenda 2024-2029 vind je hier (in het Engels).
.jpg)
