Europees Innovatiefonds

Inleiding

Het innovatiefonds is als opvolger van het NER3000- programma een belangrijk financieringsinstrument voor het nakomen van de economische verbintenissen van de EU in het kader van de Overeenkomst van Parijs en de doelstelling van het fonds om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn. 

Het EU-emissiehandelssysteem (EU-ETS), het grootste koolstofprijssysteem ter wereld, levert de inkomsten voor het innovatiefonds uit de veiling van 450 miljoen emissierechten van 2020 tot 2030. Voor de periode 2020-2030 werd oorspronkelijk voorzien dat het fonds ongeveer 10 miljard euro zou bedragen, uitgaande van een koolstofprijs van €20. Aangezien de koolstofprijs nu hoger ligt, zal het fonds waarschijnlijk meer budget bevatten (15 euro miljard volgens de laatste schattingen). 

Het Innovatiefonds is gericht op grote projecten met kapitaalkosten van meer dan 2,5 miljoen euro. De nadruk ligt op zeer innovatieve projecten die kansen bieden voor een bredere toepassing en een zekere mate van volwassenheid bereikt hebben (klaar voor commercieel gebruik). Het fonds heeft speciale aandacht voor producten die koolstofintensieve producten kunnen vervangen, voor innovaties op het gebied van netto-koolstofverwijdering en voor ‘direct air capture’, het verwijderen van CO2 uit de lucht. Financiering door het Innovatiefonds wordt niet beschouwd als staatssteun.

Goed om weten 

  • Projecttype

Het Innovatiefonds ondersteunt verschillende typen projecten en acties: demonstratieprojecten: projecten die nieuwe innovatieve technologieën op de markt brengen; demonstratieprojecten: projecten die nieuwe innovatieve technologieën op de markt brengen; gevorderde R&D projecten (pilots)

  • Europese partners nodig?

Nee

  • Cofinanciering

Maximaal 60%

  • Maximale duur

Financiële afsluiting binnen 4 jaar na ondertekening subsidie. Rapportage en evaluatie in principe tot 3 jaar na inwerkingtreding van het project (uitzonderingen mogelijk).

  • Aanvraagprocedure

Via de EU-portal Funding and Tender opportunities

Het Innovatiefonds is in direct beheer. Dit betekent dat de implementatie van de financiering – van het opstellen van calls tot evaluatie en financiële afwikkeling – rechtstreeks door de Europese Commissie of door een Europees uitvoerend agentschap wordt gedaan.

  • Toepasselijke (EU) wetgeving

Gedelegeerde Verordening (EU) 2019/856 inzake de aanvulling van Richtlijn 2003/87/EG

Synergieën

Synergieën zijn mogelijk met de volgende programma's:

  • InnovFin Energy Demo Projects

  • Connecting Europe Facility

  • Horizon Europe

  • InvestEU 

  • Modernisation Fund

  • Just Transition Fund

Doelstellingen

Het innovatiefonds richt zich op zeer innovatieve technologieën en grote projecten met een Europese toegevoegde waarde die tot aanzienlijke emissiereducties kunnen leiden. 

Het is de bedoeling een gevarieerde projectpijplijn te financieren om een optimaal evenwicht te bereiken tussen een breed scala aan innovatieve technologieën in alle sectoren en lidstaten.

Specifiek focust dit fonds zich op:

  • Innovatieve koolstofarme technologieën en processen in energie-intensieve industrieën, met inbegrip van producten ter vervanging van koolstofintensieve technologieën en processen

  • Koolstofafvang en -gebruik (CCU)

  • Bouw en exploitatie van koolstofafvang en -opslag (CCS)

  • Innovatieve hernieuwbare energieopwekking

  • Energieopslag

Het innovatiefonds richt zich op zeer innovatieve technologieën en grote vlaggenschipprojecten binnen Europa die tot aanzienlijke emissiereducties kunnen leiden. Het gaat erom het risico te delen met projectontwikkelaars om te helpen bij de demonstratie van zeer innovatieve projecten van het eerste uur.

Het is de bedoeling een gevarieerde projectpijplijn te financieren om een optimaal evenwicht te bereiken tussen een breed scala aan innovatieve technologieën in alle in aanmerking komende sectoren. De projecten moeten geïmplementeerd worden in EU-lidstaten, Noorwegen en/of IJsland.

Tegelijkertijd moeten de projecten voldoende rijp zijn wat betreft planning, bedrijfsmodel en financiële en juridische structuur.

Het fonds ondersteunt horizontale projecten voor innovatieve koolstofarme oplossingen die leiden tot emissiereducties in meerdere sectoren, bijvoorbeeld door middel van industriële symbiose.

Het fonds staat ook open voor zowel grootschalige (met totale kapitaalkosten hoger dan 7,5 miljoen euro) als kleinschalige (met totale kapitaalkosten tussen de 2,5 miljoen en 7,5 miljoen euro) projecten.

Budget

20 miljard euro

Begunstigden

  • Internationale Organisaties
  • Koepelorganisaties
  • Lokale overheid
  • Ngo
  • Non-profit organisaties
  • Onderzoeksinstellingen
  • Private ondernemingen,
  • Publieke ondernemingen
  • Regionale of bovenlokale overheden
  • Universiteit

Thema's

  • Milieu
  • Regionaal beleid en vervoer
  • Onderzoek en innovatie

Info & contact

  • Website fonds

Innovatiefonds

  • Vlaams contactpunt

Voor VEKA:

Voor VLAIO:

Neem contact op met het innovatiefondsteam van DG Klimaatactie bij CLIMA IF EXPERTGROUP. (E. CLIMA-IF-EXPERTGROUP@ec.europa.eu.) 

Europees Innovatiefonds oproep 2023: Net Zero Technologies

Europees Innovatiefonds oproep 2023: Net Zero Technologies

Lees meer