07 mei 2024 - door Liese Dewilde
Op 24 april 2024 stemde het Europees Parlement plenair in met de richtlijn inzake een passende zorgvuldigheidsplicht voor ondernemingen en hun waardeketen, de CSDDD - Corporate Sustainability Due Diligence Directive.
De CSDDD legt bedrijven verplichtingen op om hun negatieve gevolgen voor de mensenrechten en het milieu (zoals kinderarbeid, slavernij, uitbuiting op het werk, vervuiling, ontbossing, overmatig waterverbruik of schade aan ecosystemen) te beperken.
De due-diligence verplichtingen gelden voor EU- en niet-EU-bedrijven en moedermaatschappijen met een omzet van meer dan 450 miljoen euro.
Op 14 december 2023 bereikten de raad en het Europees Parlement een voorlopig politiek akkoord over dit dossier. Na de goedkeuring door het Europees Parlement moet de Raad de tekst nu nog formeel aannemen.
Op 14 december 2023 bereikten de Raad en het Europees Parlement, tijdens de vijfde ronde van trilogen, een voorlopig politiek akkoord over het dossier. Na zo’n akkoord moeten de medewetgevers daar nog mee instemmen.
De JURI-commissie van het Europees Parlement (de verantwoordelijke commissie voor dit dossier) stemde op 19 maart 2024 in met het akkoord. Op 24 april 2024 gebeurde dat ook in plenaire vergadering. Het Europees Parlement keurde daar met 374 stemmen voor, 235 stemmen tegen en 19 onthoudingen de nieuwe "zorgvuldigheidseisen"-richtlijn goed.
Hieronder volgen een aantal belangrijke aspecten van de nieuwe regels.
Lees hier meer over het voorlopig politiek akkoord.
Deze due diligence-richtlijn eist dat bedrijven en hun upstream- en downstreampartners (met inbegrip van toelevering, productie en distributie) hun negatieve impact op mensenrechten en het milieu voorkomen, beëindigen of beperken. Het gaat daarbij om slavernij, kinderarbeid, arbeidsuitbuiting, verlies van biodiversiteit, vervuiling of vernietiging van natuurlijk erfgoed enzovoort.
Enkele van de verplichtingen voor bedrijven die onder het toepassingsgebied vallen:
Due diligence in hun beleid moeten opnemen
Met due diligence samenhangende investeringen doen
Contractuele garanties van hun partners vragen
Hun bedrijfsplan verbeteren of ondersteuning bieden aan partners in het midden- en kleinbedrijf om ervoor te zorgen dat zij aan de nieuwe verplichtingen voldoen.
Aannemen van een overgangsplan aannemen om hun bedrijfsmodel compatibel te maken met de limiet van 1,5°C voor de opwarming van de aarde (Akkoord van Parijs)
De regels gelden voor:
EU-bedrijven en moedermaatschappijen met meer dan 1000 werknemers en een wereldwijde omzet van meer dan 450 miljoen euro.
Bedrijven met franchising- of licentieovereenkomsten in de EU die een gemeenschappelijke bedrijfsidentiteit waarborgen en met een wereldwijde omzet van meer dan 80 miljoen euro als ten minste 22,5 miljoen euro werd gegenereerd door royalty's.
Ondernemingen van buiten de EU, moederondernemingen en ondernemingen met franchising- of licentieovereenkomsten in de EU die dezelfde omzetdrempels in de EU bereiken, zullen ook onder de richtlijn vallen.
De lidstaten moeten bedrijven online gedetailleerde informatie verstrekken over hun zorgvuldigheidseisen via praktische portaalsites met de leidraad van de Commissie.
Ze zullen ook een toezichthoudende autoriteit oprichten of aanwijzen om onderzoek in te stellen en sancties op te leggen aan bedrijven die de regels niet naleven. Mogelijke sancties zijn "naming and shaming" en boetes tot 5% van de wereldwijde netto-omzet van ondernemingen.
De Commissie zal het Europees netwerk van toezichthoudende autoriteiten oprichten om de samenwerking te ondersteunen en de uitwisseling van beste praktijken mogelijk te maken.
Bedrijven zullen aansprakelijk zijn voor schade veroorzaakt door het schenden van hun due diligence verplichtingen en zullen hun slachtoffers volledig moeten compenseren. De CSDDD versterkt bovendien de toegang tot de rechter voor de getroffen personen.
Na deze goedkeuring door het Europees Parlement, moet de Raad de tekst nog formeel aannemen. Eens dit is gebeurd, is de tekst klaar voor publicatie in het EU-Publicatieblad en de daaropvolgende inwerkingtreding.
